YARATILIŞ DESTANI ÖZETİ 
Türü: Destan
Yazarı: Anonim
Kişileri: Tanrı Kayrahan, Ak Ana, Kişi, Gök Oğul (Maytere), Mangdişere, Gün Ana, Ay Ana, Albıs (Kötü Ruh), Şulmus (Kötü Ruh)
ÖZET
Daha hiçbir şey yokken, Tanrı Kayra Han’la uçsuz bucaksız su vardır. Tanrı Kayra Han’ın canı sıkılır. Ak Ana, sudan çıkarak “Yarat!” deyip yeniden suya girer. Bunun üzerine Kayra Han, kendine benzer bir varlık yaratarak ona Kişi adını verir. Kayra Han’la Kişi, sonsuz suyun üzerinde iki siyah kaz gibi uçmaya başlar. Kişi, kendisini yaratandan daha yüksekte uçmak ister, ancak uçamaz, suya düşer. Boğulmak üzereyken Tanrı’ya yalvarır. Kayra Han “Yüksel!” emrini verir. Kişi batmaktan ve boğulmaktan kurtulur. Tanrı Kayra Han, dünyayı yaratmayı düşünür. Kişi’ye, “Suya dal, oradan toprak çıkar!” emrini verir. Kişi, suya dalar ve iki avucunu da toprakla doldurur. Bu sırada Kişi sudan kendisi için de toprak alır. Kendisi için aldığı toprağı ağzında saklar. Tanrı Kayra Han, Kişi’nin getirdiği toprağı suyun üzerine serpip “Büyü” emrini verir. Bu emirle Kişi’nin ağzındaki toprak da büyümeye başlar. Kişi, çaresiz kalıp Tanrı’ya yalvarmaya başlar. Tanrı, “Tükür!” der. Kişi’nin ağzındaki toprak yere dökülürken küçük tepeler oluşur. Tanrı, Kişi’ye “Artık sen günahlı oldun. Bana karşı geldin. Kötülük düşündün, bundan sonra senin adın Erlik olsun, kötü düşünceliler seninle olsun.” der. Yerde dokuz dallı bir ağaç biter. Tanrı her dalın altında ayrı bir adam yaratır ve “Dokuz millet olsun!” der. Erlik bu insanları kıskanır. Onları kötülüğe sürükler. Tanrı Kayra Han kendisi için göğün on yedinci katında bir nur âlemi yaratarak oraya çekilir. Erlik, Kayra Han’ın katına çıkıp kendisine dünya kurar. Bu durum Kayra Han’ın canını sıkar. Erlik’in dünyasını yıkmak için kahraman Mangdişere’yi gönderir. Mangdişere, güçlü mızrağıyla vurarak korkunç şimşek ve gök gürültüleri arasında bu dünyayı parça parça eder. Bu parçalar, insanlar için yaratılan ilk dünyanın üzerine düşer. Eski düz dünya engebeli bir hâl alır. Tanrı, Erlik’i yeniden cezalandırır. Onu yerin en alt katına sürer. Dünyanın sonuna kadar orada kalmasını emreder. Göğün on yedinci katında kendisi oturur, yedinci katına Gün Ana’yı, altıncı katına Ay Ana’yı oturtur.
