SERSEM KOCANIN KURNAZ KARISI ÖZETİ
Türü: Tiyatro
Yazarı: Haldun Taner
Kişileri: Tomas Fasülyeciyan, Ahmet, Vefik Paşa, Küçük İsmail Efendi
ÖZET
Üç perdeden oluşan oyun, aynı zamanda tiyatro tarihimizin üç durağına işaret eder. Birinci durak, Meşrutiyet’in ilk yılına denk düşer. Tomas Fasülyeciyan Topluluğu oyuncuları, sığınacak bir yer bulma arayışıyla ve Ahmet Vefik Paşa’nın bir ihsanda bulunabileceği umuduyla Bursa’ya gelmişlerdir. Yer, Melekzat Bahçesi’nin şanosudur. Moliere’in eseri, “Kıskanç Herif” adıyla Fasülyeciyan yönetiminde prova edilir. Fasülyeciyan bir komedi olan eseri, türüne uygun olmayan bir üslupla yorumlamıştır. Oyunculuk ve sahneleme anlayışı Mınakyan tarzının taklidine dayalıdır. İkinci durakta Ahmet Vefik Paşa’nın ihsanı sergilenir. Prova edilen eserin aslı, Paşa tarafından yeniden değiştirilmiş, adı “Yorgaki Dandini” olmuş, eserin geçtiği yer Paris’ten İstanbul’daki Rum muhitine aktarılmıştır. Vefik Paşa oyunun, Paris’te izlediği örneklerine benzetilerek sahnelenmesi konusunda ısrarcıdır. Vefik Paşa’nın adaptasyonunda, iç oyunun temsilcileri artık Fransız uyruklu değil İstanbul’da yaşayan azınlık çevresidir. Üçüncü durak on yıllık'bir zaman sıçramasından sonraki döneme açılır. Yer, İstanbul’dur. Geçen süre içerisinde Paşa iktidar tarafından sürgün edilmiş, topluluk dağılmış, oyuncular ise sorgu suale çekilmişlerdir. Üçüncü durakta, Küçük İsmail’in kurduğu, “Handehane-i Osmani Kumpanyası”nın, aynı eserin üçüncü perdesini bu kez de “Sersem Kocanın Kurnaz Karısı” adıyla, Göksu Gazinosu’nda sergileyişi temsil edilir. Ahmet Vefik Paşa ve Vizental Efendi de Fasülyeciyan’ın eşliğinde oyunu izlemeye gelirler. Eser, bu kez Küçük İsmail’in seçimiyle Müslüman Türkler arasında geçer. Oyun, tuluat tarzında sunulur. Üçüncü yorum halka ve oyunculara daha samimi gelmiştir. Temsile gelen Vefik Paşa şu cümleyi söyler: “ Doğru yol Garb’ı ne taklit ne de adapte. Doğru yol, galiba, Türk insanından, Türk şartlarından, Türk mevzularından hareket edip hem öz hem biçim bakımından bir Türk tiyatrosuna varmak.”
