MOMO ÖZETİ - MICHAEL ENDE
İnsanın zamanla ilgisini ele alan ve insana zamanının çalındığını ihtar eden çok başarılı bir eserdir. Bir çocuk olan Momo, herkesi dinlemesiyle dikkat çeker. Momo, gündelik hayattaki birçok şeyin insanın zamanını çaldığını düşünür. Dünyanın değişimiyle beraber, insanın da zorunlu olarak muhatap olduğu değişim bir çocuğun gözüyle ortaya konulur. Eser, yirmiyi aşkın dile çevrilmiştir.
Başlıca Kahramanlar
Momo: Romanın başkahramanıdır. İnsanları dinleye-bilme özelliği olan ve herkes tarafından çok sevilen, kimsesiz, küçük bir kızdır.
Gigi: Momo'nun yakın arkadaşıdır. Turist rehberliği yapmaktadır. Konuşkan, dalgın, yakışıklı bir delikanlıdır. Günün birinde zengin ve ünlü olmayı hayal etmektedir.
Çöpçü Beppo: Momo'nun diğer en yakın arkadaşıdır. Çöpçülük yapmaktadır.
ÖZET
Kentte, çok eski zamanlardan kalma bir tiyatro yıkıntısı vardır. Momo'nun hikâyesi bu tarihi harabede başlar.
Tiyatro yıkıntısı unutulmuş gibidir kentte. Ancak tek tük turistler gelmektedir. Çevre halkı, bu taş yığıntısının olduğu yerdeki küçük odaya bir kızın yerleştiğini konuşmaktadır. Üzerinde rengârenk, yamalı elbiselerin olduğu bu küçük kızı tanımak için mahalleliler yanma gelir. Kızın adı Momo'dur. Momo'ya yanlarında yaşayabileceğini söylerler. Yalnız başına küçük bir kızın böyle bir yerde yaşamasının doğru olmayacağını ifade ederler. Momo, kabul etmez. Burada yalnız yaşamayı çok istemektedir. Mahalleli, garip görünüşlü fakat çok sevimli olan bu kızı kırmaz ve orada kalmasına izin verir. Ertesi gün herkes bir eşya getirir ve küçük kızın odası döşenir. Momo çok mutludur.
Momo'nun evinde hiç misafiri eksik olmamaktadır. Herkes onu ziyaret etmektedir. Mahalleli onu çok sevmiştir; âdeta o mahalleye geldikten sonra mahalleye bir canlılık da gelmiştir. Momo'nun en büyük özelliği, karşısındakini gerekirse saatlerce dinlemektir. Belki de bu yüzden herkes ona danışmakta; onu o kadar çok sevmektedir.
Momo'nun mahalledeki en yakın dostları Beppo ile Gigi'dir. İlk bakışta birbirinden farklı olan bu iki kişi de çok iyi dosttur. Bu iki dostu Momo'ya yakın bir yerde oturmaktadır.
Bugünlerde şehirde birtakım değişmeler baş göstermiştir. Şehrin değişik yerlerinde duman renkli adamlar değişik faaliyetler içindedir. Fakat henüz kimse bunun farkında değildir.
Duman adamlar, zamanın değerini çok iyi bilmekte ve en küçük zamanı dahi ölçmektedir. Gözlerine kestirdikleri kişi hakkında önce her şeyi öğrenmekte; daha sonra zamanını çalmak için her şeyi yapmaktadırlar. Çünkü onlar insanlardan çaldıkları zamanlarla yaşamakta ve çoğalmaktadırlar. Onlara bu yüzden zaman hırsızı demek mümkündür. Duman adamlar önce mahallede Bay Fusi'yi kandırırlar; adamdan çaldıkları zamanlar bu hoşsohbet adamın -zaman kaybetme kaygısı ile - huysuz, geçimsiz, asık suratlı biri olmasına neden olur. Kendilerini, insanlara Zaman Tasarruf Şirketi olarak tanıtmaktadırlar.
Bu durum, Momo, Beppo ve Gigi'yi de etkiler. Bir şeyler yapmanın zamanının geldiğini düşünürler. Çünkü arkadaşları artık ne oyun oynamak ne de sohbet etmek için gelmektedir. Fakat muhataplarının kim olduğunu bilmemektedirler.
Bir gün Momo evde iken duman adamlardan biri gelir. Momo çok korkar, adam ona çok güzel oyuncaklar ve onun ilgisini çekebilecek çok çeşitli eşyalar getirmiştir. Momo'yu bu şekilde kandırabileceğini düşünmektedir. Fakat Momo arkadaşlarını asla kimseyle değişmez. Hediyeleri reddeder.
Ertesi gün olanları Beppo ile Gigi'yi anlatır. İnsanları bu karanlık adamlardan kurtarmaları gerekmektedir. Bunun için bütün çocukları toplayıp bir plan yapmaya karar verirler. Uzun tartışmalardan sonra bütün insanları çağırıp olanları anlatmaya karar verirler. Fakat plan başarısızlıkla sonuçlanır; çünkü çağrılan yere kimse gelmez. Duman adamların haberin insanlara ulaşmasını engellemiştir.
Bu olay üzerinden bir zaman geçtikten sonra, bir gün Beppo arkadaşları gittiği hâlde geç vakitlere kadar çalışmak zorunda kalır. Kendisi kimsenin girmediği bir yerde iken Duman adamların toplantısına şahit olur. Adamlar Momo'nun anlattığı gibidir ve olanları duydukları için Momo'yu yok etmeye karar verirler. Beppo, hemen koşarak Momo'ya gider. Amacı Duman adamlardan önce yetişip biricik arkadaşım kurtarmaktır.
Bu arada, Momo evdedir. Esrarengiz bir kaplumbağa ona yol göstermektedir. Kabuğunda beliren yazılarla Momo'yu kaçırmaktadır. Kaplumbağa gelecekte ne olacağını bildiği için Duman adamlardan kaçabilmektedir. Duman adamlar ve Beppo ise Momo'yu bulamayınca çılgına dönmüştür. Beppo arkadaşı için üzülürken Duman adamlar çocuğu takip ederler.
Kaplumbağa Momo'yu kar gibi beyaz evlerin olduğu garip bir yere getirmiştir. Buraya Duman adamlar asla girememektedir. Hiçbir Zaman Sokağına gelirler. Oradan Hiçbir Yerde evine girerler. Burada zaman gibi her şey geri geri gitmektedir. Ve Hora Usta onu beklemektedir.
Muhteşem evin bütün duvarlarında saatler vardır. Hora Usta adında bir adam değişik şekillerde karşısına çıkar. Momo şaka yapmak isteyen adamın hâlinden korkar. Hora Usta Momo'ya dünyada yaptıkları için teşekkür eder ve kendisinin Duman adamların yegâne düşmanı olduğunu söyler. Duman adamların faaliyetleri hakkında bilgi verir. Onların amacı artık tüm dünyada yaşayanların zamanını ele geçirmektir. Buna karşı çıkabilecek tek kişi de Hora Usta'dır ve Hora Ustaya Momo'nun yardımı gerekmektedir. Momo burada çok esrarengiz olaylara şahit olur.
Momo aniden uyanır. Kendisini tiyatro harabesindeki evinde bulmuştur. Çok şaşırır. Sonra anlar ki, burada her şey çok değişmiştir. Çünkü o bir gün kaldığı Hora Ustanın yanında iken dünyada bir yıl geçmiştir. Momo arkadaşlarını armaya koyulur. Fakat duman adamlar o yokken pek çok şeye hâkim olmuşlardır. Artık duman adamların en çok endişelendiği varlıklar olan çocuklar depolara yerleştirilmiş, zevksiz oyunlar oynamaya alıştırılmıştır. Arkadaşları Beppo ile Gigi de sahte bir dünyada zengin bir şekilde yaşamaktadır.
Momo, Hora Usta ile tasarladıkları planı uygular. Zamanı dondururlar ve Duman adamların zamanlarını depoladıkları yerdeki zamanı tüketerek onları yok ederler. Ve zaman dünyada yeniden işlemeye başlar. Hayat eski hâline döner ve insanlar eski huzurlu zamanlarını geçirmeye başlarlar. Momo arkadaşlarına kavuşur.
MİCHAEL ENDE
1929'da bir ressamın oğlu olarak doğdu. 1945'te daha 16 yaşındayken askere çağrılınca okuldan ayrıldı. Savaştan sonra aktörlük yapıp oyunlar oynadı. Fantezi çocuk öyküleri yazarak adını duyurdu. 65 yaşında 1995'te mide kanserinden öldü. Bir başka ünlü eseri de "Bitmeyecek Öykü'dür."
