PİNOKYO - CARLO COLLODİ
Bir kukla etrafında çocuklara iyilik, dürüstlük, sevgi, dostluk gibi duyguları başarılı bir şekilde sunan eser, çocuk edebiyatının önde gelen klasiklerindendir.
Başlıca Kahramanlar:
Pinokyo: Hikâyenin başkahramanıdır. Babasını çok seven, neşeli, saf, cesur, tembel bir çocuktur.
Geppetto: Fakir bir marangozdur. Pinokyo'yu evladı gibi sever ve onun için her fedakârlığa katlanır.
ÖZET
Bir varmış, bir yokmuş. Bir oduncuk varmış. Antonyo isimli bir marangoz, bir oduncuğa şekil vermek için işe koyulmuş. Fakat sürekli bir ses geliyormuş. Antonyo bir süre sonra anlamış ki ses, oduncuktan gelmekte. Çok korkmuş ve ne yapacağını şaşırmış. O sırada arkadaşı Geppetto gelmiş. Bir kukla yapacakmış ve bunun için bir oduncuk arıyormuş. Antonyo konuşan oduncuğu ona vermiş.
Geppetto oduncuğu fakirhanesine götürmüş ve hemen ona şekil vermiş. Adını da Pinokyo koymuş. Geppetto, şekil verdikçe yaramaz mı yaramaz geveze bir çocuk çıkıyormuş ortaya. Şekil verme işi bitince yaramaz ve geveze Pinokyo hemen Geppetto'nun elinden kurtulmuş ve koşmaya başlamış. Sokaklarda Pinokyo önde, Geppetto arkada kovalamaca devam etmiş. Geppetto'nun Pinokyo yüzünden başı derde girmiş ve jandarmalar onu tutuklayıp hapse atmışlar.
Pinokyo ise bu özgürlükten istifade edip kırlarda koşmaya, oynamaya başlamış. Akşam olunca çok üşümüş ve acıkmış. Evine gitmiş. Evinde bir cırcır böceği ile karşılaşmış. Cırcır böceği, ona babasını üzenleri kimsenin sevmeyeceğini anlatmış. Pinokyo bunları hiç ciddiye almadığı gibi cırcır böceğini de öldürüvermiş.
Pinokyo cırcır böceğinin haklı olduğunu anlamış. Çok acıkmış ve "Babam Geppetto olsaydı benim karnımı mutlaka doyururdu." diye düşünmüş ve uykuya dalmış. Bir süre sonra kapı çalmış. Gelen Geppetto imiş. Fakat Pinokyo bir türlü kapıyı açamamış. Çünkü uyurken ayakları tutulmuş ve bu yüzden yürüyemiyor muş.
Pinokyo, babası Geppettoya yaramazlık yapmayacağına dair söz vermiş, Geppetto da onun ayaklarını yeniden yapmış; ayrıca onu okula gönderebilmek ve kitap, defter alabilmek için kendisini ısıtan tek ceketini satmış. Artık Pinokyo'nun okula gitmesi için her şey tamammış; fakat zavallı Geppetto soğukta çok üşüyormuş.
Pinokyo okula gitmek için yola koyulmuş. Yolda bir kukla gösterisi görmüş. Oraya girebilmek için iki lira gerekli imiş. Pinokyo bu çok merak ettiği gösteriyi izleyebilmek için babasının ona aldığı okul malzemelerini satmış. Kukla gösterisinde gösteriyi yapan kuklalar onu tanımışlar ve sahnede sarmaş dolaş olmuşlar. Kuklacıbaşı bu duruma çok bozulmuş. Çünkü her şeyi mahvetmiş Pinokyo. Fakat onu sonra çok sevmiş ve ona beş altın vermiş. Pinokyo sevinç içinde altınları babasına ulaştırmak için yola koyulmuş. Yolda onu eşkıyalar ve bir kör kedi ile topal tilki kandırmış ve beş altını da alarak ortadan kaybolmuşlar. Bu süre zarfında bir peri hep Pinokyo'ya yardım etmiş ve Pinokyo ne zaman peri annesine yalan söylese burnu uzamaktaymış.
Pinokyo'nun başından bir sürü macera geçmiş. Babasını çok özlemekteymiş ve sürekli onu arıyormuş. Bir gün bir kartal ona babasının yerini bildiğini ve ona götürebileceğini söylemiş. Pinokyo kartalın sırtına binerek babasının olduğu limana ulaşmış. Fakat babası tam o sırada bir gemiye binerek Pinokyo'yu aramak için denize açılmış. Pinokyo babasına kavuşamamış.
Peri annesi Pinokyo'nun iyi bir çocuk olabilmesi için çok çaba sarf ediyormuş. Pinokyo da ona söz vermiş ve her gün düzenli okula gidiyormuş. Çok başarılı bir öğrenciymiş. Fakat bir arkadaşına uyarak Pinokyo peri annesine verdiği sözü unutmuş ve Oyuncaklar Ülkesine gitmiş. Burada sadece yemek, içmek ve türlü türlü oyuncaklarla oynamak varmış. Asla ders çalışmak yokmuş. Önceleri hâlinden çok memnun olan Pinokyo zamanla bir sıpaya döndüğünü fark etmiş. Bir hayvan gibi yaşandığı için bu ülkeye gelen her insan bir hayvana dönüşüyormuş.
Pinokyo bir eşeğe dönüşmüş. Bir adam onu satın almış. Amacı derisinden bir davul yapmakmış. Suya konulan derinin daha sağlam olacağını duyan adam Pinokyo'yu denize salmış. O anda da olanlar olmuş. Pinokyo, denizde kocaman bir balığın ağzına girmiş. Ve orada babası ile karşılaşmış. Uzun zaman önce gemisi batan Geppetto bu balığın içinde yaşamaktaymış. Birbirlerine sarılarak hasret gidermişler.
Balıktan kurtulup eve geldiklerinde peri anneden bir mesaj gelmiş Pinokyo'ya. Hatalarının affedildiğini söylüyormuş. Evleri çok güzelleşmiş ve peri anne ona bir sürü okul malzemesi alacak para da bırakmış.
Pinokyo artık gerçek bir çocukmuş. Kukla Pinokyo ise duvarda asılı öylece durmaktaymış
CARLO COLLODİ
Asıl adı Carlo Lorenzini olan yazar, 1826'da Floransa'da doğdu. Gazeteci olunca Collodi soyadını aldı. Collodi, yazı hayatına Floransa'yı anlatan yazılarla başladı. 1881 yılında çıkan Çocuk Gazete' sinde ilk Pinokyo serüveni, 'Bir Kuklanın Öyküsü' olarak bölüm bölüm yayımlanmaya başladı. 25 Ocak 1883'te son bölüm yayımlandı ve hikâye sona erdi. Yaşamı boyunca birçok gazete yayımlayan yazar pek çok masal da yazdı. Yazarın en meşhur eseri Pinokyo'dur.