GAZİ ÂŞIK HASAN
Hayatı hakkında bildiklerimiz oldukça azdır. Ayrıca, ad benzerliği sebebiyle Alevî-Bektaşî şairlerinden Hasan Dede ile karıştırılması hayatının gün ışığına çıkmasını güçleştirmiştir. Tameşvarlı diye anılması, oralı olduğunun işareti olarak kabul edilebilir. Asker şairlerden olması, seferlerde saz çalıp şiirler okuması onun bir dereceye kadar tanınmasını sağlamıştır. Budin’in düşmesi (1686) üzerine söylediği “Budin Türküsü” şehzade meclislerinde bile söylenir olmuştur. Padişah huzurunda saz çalıp şiirler okuyan ender âşıklarımızdandır. Sultan II. Mustafa (1695-1703), saltanatının ilk yılında (22 Eylül 1695) Lugoş Kalesini zapt edince Âşık Hasan’ı huzuruna kabul etmiştir.
Emekli maaşı bağlandığı, iki yılda bir hacca gittiği, 1699’dan sonra vefat ettiği bilinenler arasındadır. Ömrünün son yıllarım Tameşvar'da geçirmiştir.
Şiirlerinden pek azı elimizdedir. Bunlardan hareketle duru bir dille ve sade söyleyişe önem verdiğini söyleyebiliriz.
Şairnâmelerde kendisiyle ilgili her hangi bir bilgiye rastlanılamamıştır.
Bugün ben bir güzel gördüm
Gül cemali ala benzer
Çıkmış bahçede salınur
Boyu selvi dala benzer
Boyu uzun beli ince
Memeler benzer turunca
Yanak lâle ağız gonca
Kaşları hilâle benzer
Bahçenizde biten badem
Sanma ki ben sana yâdem
Eğil gerdanından tadam
Âb-i şeker bala benzer
Bahçenizde biten üzüm
Sensin benim iki gözüm
Gerdanına yoktur sözüm
Bağdadî merale benzer
Bahçenizde bülbül öter
Âşık Hasan yanup tüter
Siyah kâkül gerdan örter
Lebi kevser bale benzer
Ne çeker kulların serhad ilinde
Bilinmez Hünkârım görülmeyince
Bunca memleketin kâfir elinde
Kaldı inanmadın ayrılmayınca
Kimi şehid oldu kimi giriftâr
Kâfirin elinde inler zâr zâr
Estergon’la Budin Eğreyle Uyvar
Ele girmez Şahım yorulmayınca
Gâziler başına takup çelengi
Kırardı Nemçe'yi Macar frengi
Neylesün kulların edemez cengi
Hâl ü hatırları sorulmayınca
Hasan der göklere çıkmıştır âhım
Huda'ın bağışlasun çoktur günâhım
Temeşvar kalasın bil Padişahım
Vermeyiz kâfire kırılmayınca
