II/a) Üçlüklerle kurulmuş olan türküler:
Aşahtan gelirem yüküm eriktir,
Eriğin dalları yere eğiktir,
Bir emmim kızı var taze feriktir.
Aşahtan gelirem yüküm üzümdür,
Üzümün dalları düzüm düzümdür,
Bir emmim kızı var iki gözümdür.
(TRT — 1416)
* * *
Sarı Zeybek inip gelir inişten.
Her yanları görünmüyor gümüşten,
Haberim yok dün geceki cümbüşten.
Sarı Zeybek inip gelir dereden,
Her yanları görünmüyor bereden,
Hekim n'apsın iyi olmaz yaradan.
Sarı Zeybek şu dağlara yaslanır,
Yağmur yağar silâhları ıslanır,
Benim yârim küçücükten uslanır.
* * *
Evlerinin önü tahta daraba,
Malı mülkü sattı da Zellom verdi şaraba,
Şarapçının evi Zellom olsun haraba.
Meyhane önünden geldim de geçtim,
Ciğerimden hançer yedim de düştüm.
Ben de anacığım kendimden geçtim.
Zellom yirmisinde yiğit bir uşak,
Beline bağlamış şal ile kuşak,
Zelloyu vuranlar hain bir kaçak.
II/b) Üçlüklerle kurulmuş, ancak bağlantısı üçüncü dize olan türküler:
Sürmelimin kaşlarına mailim aman,
Ayda yılda selamına kailim aman,
Aman aman sürmelim aman.
Senin gibi iki dinli değilim,
İki dinlilere kul ettin beni,
Aman aman sürmelim aman.
Serpil serpil yağan kar mola,
Çırpına çırpına gelen yâr m'ola,
Aman aman sürmelim aman.
Açsam yorganını girsem koynuna,
Acap yârim sefa geldin der m'ola,
Aman aman sürmelim aman.
Kahbe felek değirmenin döndü mü?
Ben yaparım sen yıkarsın bendimi,
Aman aman sürmelim aman.
Çırpını çırpını yuvadan uçtum,
Ağlayı ağlayı gurbete düştüm,
Aman aman sürmelim aman.
Sürmeli giderse ben de giderim,
0 kızın uğruna bir kan ederim,
Aman aman sürmelim aman.
II/c) Üçlüklerle kurulmuş, bağlantısı bir dize olan türküler:
Urfa’nın etrafı dumanlı dağlar,
Ciğerim yanıyor gözlerim ağlar,
Senin zalim derdin cihanı dağlar.
Gezme ceylan bu dağlarda seni avlarlar
Urfa dağlarında gezer bir ceylan,
Yavrusunu kaybetmiş ağlıyor yaman,
Yavrumun derdine bulmadım derman.
Gezme ceylan bu dağlarda seni avlarlar.
(TRT — 746)
***
Kışlanın önünde bir yeşil direk,
Çalınır çalgılar dayanmaz yürek,
Sılaya varmaya çok ömür gerek.
Sılaya gel nazlı yârim sılaya.
Çarşıdan aldım da el kadar astar,
Nerde güzel görsem kocası asker,
Beşikte yavrular babasın ister.
Sılaya gel nazlı yârim sılaya.
Sabahtan sabaha okunur ezan.
Okumak bilemem okuyam yazam,
Yaz mektubu sevdiğim postaya bırak.
Sılaya gel nazlı yârim sılaya.
II/d) Üçlüklerle kurulmuş, bağlantısı iki dize olan türküler:
Zeynep bu güzellik var mı soyunda?
Elvan elvan güller kokar koynunda,
Ramazan ayında bayram gününde.
Zeynebim Zeynebim anlı Zeynebim,
Üç köyün içinde şanlı Zeynebim.
Söğüdün yaprağı narindir narin,
İçerim yanıyor, dışarım serin,
Zeynep'i ettiler bu hafta gelin.
Zeynebim Zeynebim anlı Zeynebim,
Üç köyün içinde şanlı Zeynebim.
Zeynep’e yaptırdım altından tarak,
Tara da zülfünü omzuna bırak.
Görüşmek isterim, yollarım ırak.
Zeynep'im Zeynep'im anlı Zeynep'im,
Üç köyün içinde şanlı Zeynep'im.
Zeynep'in alı var, alı neylesin?
Al yanak üstüne şalı neylesin?
Bu yosmalık varken malı neylesin?
Zeynep'im Zeynep'im anlı Zeynep'im,
Üç köyün içinde şanlı Zeynep'im.
Zile'nin yolları dardır geçilmez,
Soğuktur suları bir tas içilmez,
Anadan geçilir, yârdan geçilmez.
Zeynep'im Zeynep'im anlı Zeynep'im,
Üç köyün içinde şanlı Zeynep'im.
(TRT-331)
***
Şu dağın başında bir taş olaydım.
Gelene geçene yoldaş olaydım,
Bacısı güzele kardaş olaydım.
Gel otur yanıma hallarımı sorayım,
Halimden anlamaz o yâri ben nideyim?
Şu dağın başına ekerler darı,
Ekerler biçerler severler yâri,
Yâr bana yollamış ayvayla narı.
Gel otur yanıma hallarımı sorayım.
Halimden anlamaz o yâri ben nideyim?
Şu dağın başına ekerler küncü,
Ekerler biçerler severler genci,
Yar bana yollamış ayva turuncu.
Gel otur yanıma hallarımı sorayım,
Halimden anlamaz o yâri ben nideyim?
***
Gesi bağlarında üç top gülüm var.
Hey Allah'tan korkmaz sana bana ölüm var,
Ölüm var da şu gençlikte zulüm var.
Atma garip anam, şu dağların ardına,
Kimseler yanmasın, anam yansın derdime.
Gesi bağlarında dokundum taşa,
Yazılanlar gelir sağ olan başa,
Bizi hasret koydu kavme kardaşa.
Atma anam atma, şu dağların ardına.
Kimseler yanmasın, anam yansın derdime.
II/e) Üçlüklerle kurulmuş, bağlantısı üç dize olan türküler:
Al yeşil bayrağı gelin mi sandın?
Sefere gideni gelir mi sandın?
Trampet sesini davul mu sandın?
Aman padişahım izin ver bize,
İzin vermezseniz atın denize.
Tutalım Moskof'u verelim size.
Eski saraylarda kura çekilir,
Kurası çıkanın boynu bükülür,
Anası babası yola dökülür.
Aman padişahım izin ver bize,
İzin vermezseniz atın denize,
Tutalım Moskof'u verelim size.
Kışlanın önünde bir uzun servi,
Kimimiz nişanlı, kimimiz evli.
Sılada bıraktım bir saçı telli.
Aman padişahım izin ver bize,
İzin vermezseniz atın denize,
Tutalım Moskof'u verelim size.
***
Mızıka çalındı düğün mü sandın?
Al yeşil bayrağı gelin mi sandın?
Yemene gideni gelir mi sandın?
Dön gel ağam, dön gel dayanamirem,
Uyku gaflet basmış uyanamirem.
Ağam öldüğüne hey... inanamirem
Akşam olur, mumlar yanar karşımda,
Bu ayrılık cümle âlem başında.
Gündüz hayalimde gece düşümde.
Dön gel ağam, dön gel, dayanamirem,
Uyku gaflet basmış uyanamirem,
Ağam öldüğüne hey ... inanamirem.
Ağamı yolladım Yemen eline,
Çifte tabancalar taktım beline,
Ayrılık olur mu taze geline.
Dön gel ağam, dön gel, dayanamirem.
Uyku gaflet basmış uyanamirem.
Ağam öldüğüne hey ... inanamirem.
Koyun gelir kuzusunun adı yok,
Sıralanmış külekleri südü yok,
Ağamsız da bu yerlerin tadı yok.
Dön gel ağam, dön gel, dayanamirem.
Uyku gaflet basmış uyanamirem,
Ağam öldüğüne hey... inanamirem.
(TRT — 794)
II/f) Üçlüklerle kurulmuş, bağlantısı iki+dört dize olan türküler:
Beyler bahçesinden atlayamadım,
Cephanem döküldü toplayamadım,
Zalim düşmanları haklayamadım.
Var git oğlan var git, ben sana varmam.
Annenden babandan intizar almam.
Tabancası elinde,
Şişhanesi belinde,
Güzel İzmir yolunda,
Ben bir yosmaya vuruldum.
Beyler bahçesinde kandiller yanar,
Kandilin şavkına bülbüller konar.
Herkes sevdiğine böyle mi yanar?
Var git oğlan var git, ben sana varmam,
Annenden babandan intizar almam.
Tabancası elinde,
Şişhanesi belinde,
Güzel İzmir yolunda,
Ben bir yosmaya vuruldum.
(TRT — 442)
II/g) Üçlüklerle kurulmuş, bağlantısı dört dize olan türküler:
Bülbülün kanadı sarı,
Ben çekerim ah u zârı,
Geceler gündüzden yarı.
Sarı bülbül,
Saçı sümbül,
Güle bülbül,
Bülbül bülbül bülbül...
Bülbülün kanadı yeşil,
Kırmızı güle dolaşır,
Serhoşum dilim dolaşır.
Sarı bülbül,
Saçı sümbül.
Güle bülbül,
Bülbül bülbül bülbül.
Bülbülün kanadı kare,
Yüreğime açtı yare,
Yok mu tabib yarem sare?
Sarı bülbül,
Saçı bülbül,
Güle bülbül.
Bülbül bülbül bülbül..
* * *
Yayla suyu yan gider.
Açma yaram kan gider,
Dumanlı dağlar yaylalar hey.
Yaylalısın hey,
Edalısın hey,
Sevdalısın hey.
Sen benimsin hey.
Yayla suyu pek duru,
Giderim gurbete doğru.
Dumanlı dağlar yaylalar hey.
Yaylalısın hey
Edalısın hey
Sevdalısın hey
Sen benimsin hey.
Yayla suyu pekserin.
Elin mi oldun kız elin?
Dumanlı dağlar yaylalar hey.
Yaylalısın hey
Adalısın hey
Sevdalısın hey
Sen benimsin hey
II/h) Üçlüklerle kurulmuş, bağlantısı beş dizeden oluşan türküler:
Bahçelere geldi bahar,
Yeşil halı serdi bahar,
Gel dedim gelmedi yâr.
Meni yâda salsana yâr,
Şu gönlümü alsana yâr,
A ceylan sevdiğim,
Mehriban sevdiğim,
Sırrımı bilmedin, bilmedin yâr.
Bahçelerde güllü çiçek,
Güllü çemen, güllü çiçek,
Gül dedim, gülmedi yâr.
Meni yâda salsana yâr,
Şu gönlümü alsana yâr,
A ceylan sevdiğim,
Mehriban sevdiğim,
Sırrımı bilmedin, bilmedin yâr.
Şirin şirin sözle meni,
Özüm dedim özle meni,
Gözledim gelmedi yâr.
Meni yâda salsana yâr,
Şu gönlümü alsana yâr,
A ceylan sevdiğim,
Mehriban sevdiğim,
Sırrımı bilmedin, bilmedin yâr.
(TRT - 2601)
* * *
Gene bu gün yarelendim,
İndim etrafı dolandım,
Tatlı canımdan usandım.
Yıldız, yıldız, yıldız, yıldız ey...
Cebrime dayanmaz dağlar,
Al giyinmiş kara dağlar,
Sunam yalnızdır ağlar, yıldız ey..
Yıldız, yıldız, yıldız ey.
Haram olsun böyle yazı.
Şimdi meler körpe kuzu.
Yüreğime saldın sızı.
Yıldız, yıldız, yıldız, yıldız ey...
Sana kervan kıran derler,
Bana dertli civan derler.
Sarı yıldız doğdu derler, yıldız ey
Yıldız, yıldız, yıldız ey.
Yıldız sen bir ulu şansın,
Dağ yerinde bin nişansın.
Garip yurduna düşmansın.
Yıldız, yıldız, yıldız, yıldız ey...
Neye doğdun sarı yıldız?
Zalim kervan kıran yıldız,
Yare ikrar veren yıldız, yıldız ey...
Yıldız, yıldız, yıldız ey.
Yıldız gidersin bir yana,
Belki uğrarsın Narman'a,
Benden selâm nazlı yâre.
Yıldız, yıldız, yıldız, yıldız ey...
Kanlı yıldız, mavi yıldız,
Sunam ağlar sarı yıldız,
Selâm götür sen al yıldız, yıldız ey...
Yıldız, yıldız, yıldız ey.
Sabah oldu şevkim artmaz,
Aşk ateşi serden gitmez,
Benim nazlım bensiz yatmaz.
Yıldız, yıldız yıldız, yıldız ey...
Yıldız doğunca uyanır, iner bahçeyi dolanır,
Elâ gözleri sulanır, yıldız ey...
Yıldız, yıldız, yıldız ey.
(TRT — 1076)
İLGİLİ İÇERİK
KINA TÜRKÜSÜ ve KINA GECESİ TÖRENLERİ
