ZENGİN KAFİYE NEDİR?

• Şiirin ahengi, dize sonlarında, belli aralıklarla yinelenen ikiden çok sesle sağlanıyorsa buna zengin uyak denir. Divan şiirinde ve çağdaş şiirde bol bol kullanılır.

Eteklerinde güneş rengi bir yığın yaprak,

Ve bir zaman bakacaksın semâya ağlayarak...

                    AHMET HAŞİM

Burada "yaprak” ve "ağlayarak" (-rak) sözcükleri zengin uyak oluşturur.

İne zülfün koça sen sîm-beri döne döne

Sana iletdi kebûter haberi döne döne 

                                       NECÂTİ

(Zülfünün gecesi ile gönül ülkesi harap oldu diye güvercin, bu haberi döne döne uçarak sana ulaştırdı. Sen kalkıp oynayasm, ben boynumu büküp karşında durayım. Zülfün göğsüne dökülsün, gümüş göğüslü güzeli döne döne kucaklasın.)

Yukarıdaki örnekte şiirin ahengi haberi, beri sözcüklerindeki -b-, -e-, -r-, -i- ses birliği ile sağlanmıştır, şiirin uyağı zengin uyaktır.

• Zengin uyaktaki ünsüzlerden biri, diğer dizelerde uyak sağlayan iki ünsüzle ya da ünlülerden biri, diğer dizelerde uyak sağlayan iki ünlüyle boğumlama noktası Bakımından benzeşebilir. Bu durumda zengin uyak biraz zayıflar; fakat yine de dizeler arasında zengin uyak var sayılır.

Kekliği bıçakladım,

Tüyünü saçakladım.

Yari koymımda sandım,

Yaşlığı kucakladım.

Şiirin ahengi -ç- ünsüzü, boğumlama noktası ç 'ye yakın olan -c- ünsüzü ve -a- ünlüsüyle sağlanmıştır.

Bir zafer müjdesi burda her isim    

Yekpare bir anda gün, saat, mevsim

        AHMET HAMDI TANPINAR

Bin bahçeli beldemizi yâd ellere bıraktık 

Gölgesinde barınacak tek ağacım yok artık

                           KEMALETTİN KAMU

Dalgın duyuyor rüzgarın ahengini dal dal 

Baktım, süzülüp geçti açıktan iki sandal

                   YAHYA KEMAL BEYATLI 

Ertesi gün başladı gün doğmadan yolculuk 

Soğuk bir mart sabahı... buz tutuyor her soluk

                          FARUK NAFİZ ÇAMLIBEL

KONU ANLATIM VİDEOSU ( Youtube Kanalımız: https://www.youtube.com/channel/UCsxyx-lMfnV5KyHua9QS18w )