TESBİ NEDİR?
Bir gazelin beyitleri önüne beş mısra eklenerek yapılan müsebba’dır. Müsebba musammatlardan bir nazım şeklidir. Kafiye şeması şöyledir: Aaaaa (aa) bbbbb (ba) ccccc (ca). Tesbi, Türk edebiyatında çok az görülür. İzzet Molla’nın Fuzuli’nin bir beytini, Leyla Hanım’ın da İzzet Molla’nın bir beytini tazmin yoluyla oluşturduğu tesbi’ler de vardır.
Örnek:
Bir dem ki ben fakîr idüm ol yâr-ı cân idi
Sâkî idi vü nâzük idi nükte-dân idi
Yârân idi ki her biri rind-i cihân idi
Devrân-ı lâle idi dem-i gülsitân idi
Hengâm-ı îş ü vakt-i mey-i ergavân idi
Şevk-i cüvân ile bu gönül kâm-rân idi
Demler o demler idi zaman ol zaman idi
mef'ûlü fâ'ilâtü mefâ'îlü fâ'ilün
Fevrî (öl. 1571)
Açıklaması:
Bir zamanlar ben fakirdim, o da benim can dostum idi. Şarap sunardı, nazikti, nüktedandı. Her biri birer dünya rindi (rind: içi çok bilgili, dış görünüşü kötü olan) olan dostlar vardı. Lale, gül bahçesi, eğlence, erguvan renkli şarap zamanı idi. Genç güzellerin arzusuyla bu gönül mutlu idi. Demler o demler, zaman o zaman idi.