TEZKİRE

Tezkire, edebiyat alanında ünlü olmuş kişilerin, -özellikle şairler- biyografilerini ve sanatçı kişiliklerini anlatıp çalışmalarından örnekler veren eserlerin genel adıdır.

Çoğunluğu özel adlarla anılın tezkirelerin tertip ve düzenleri ya elifba sırasına göre alfabetik olur veya zaman sırasını esas alır. Buna göre bir şairin adı söylendikten sonra edebiyat esas alır. Buna göre bir şairin adı söylendikten sonra edebiyat tarihindeki öne­mine göre birkaç cümle veya pasaj halinde hayat hikâyesi anlatılır. Sonra edebî kişiliği ile edebiyat açısından önemi belirtilir. En sonra da şiirlerinden seçilmiş örnekler verilir.

Türk edebiyatına Osmanlılar döneminde 30 kadar tezkire yazılmıştır. Bunların ilk Sehî Bey'in Heşt Bihişt'idir. Birbirini tamamlar nitelikteki (pek çoğu bir öncekinin zeyli durumundadır) bu tezkireler edebiyat tarihimiz açısından büyük önemi haizdir. Bu eserlere günümüzde yazılan sairler ve yazarlar sözlüklerin prototipleri gözüyle bakılabilir.

(İskender Pala, Divan Edebiyatı, Ötüken Yay. İst. 1996.)

İLGİLİ İÇERİK

ŞAİR BİYOGRAFİLERİ TEZKİRELER

LATÎFÎ TEZKİRESİ'NİN ÖZELLİKLERİ

TEZKİRE NEDİR?