KEREM HAVALARI NEDİR ve ÖRNEKLERİ
Saz, bağlama, bozuk düzenler eşliğinde özel bir ezgiyle söylenen türkülerdir. Adını öykü kahramanı Kerem’den aldığı sanılıyor. Akıcılığından dolayı çok tutulan bir üsluptur. Anadolu’nun hemen bütün bölgelerinde söylenir. Kerem, yanık Kerem, kesik Kerem, kandilli Kerem gibi bölümlere ayrılır.
Dinar’dan derlenen Kerem havası örneklerinden bazılarının sözleri şöyledir:
Kerem idim keremliğimi bildirdim
Dostum ağlar düşmanımı güldürdüm
Yedi sene arkasından yeldirdim
Zalım gardaşları ben bilemedim
Kerem der ki dağ üstüne dağ olmaz
Ah çekenin yüreğinde yağ olmaz
Beşyüz tabip gelse yarem iyi olmaz
Yaremi sarmaya yar kendi gelsin
a. Sevda konulu Kerem Havası
Gorunun annacı gumalar dağı
Eridi galmadı yüreğim yağı
Seni dolu vursun kınığın bağı
Yarime gülleri kıyamadın mı
b. Dostlardan yakınma için söylenen Kerem Havası
Karşıki dağlara gar yine bastı
Bugün gidemedim yar bize küstü
şimdiki ehbaplar iyi gün dostu
Götü günde halim soran galmamış
c. Gençlik için söylenen Kerem Havası
Yağmur yağar her dereler sel gibi
Gahpe gençlik geldi geçti yel gibi
Dadı damağımda galdı bal gibi
Nice canlar yedi bu yalan dünya
d. Askerlik için söylenen Kerem Havası
Gadılar dağı gara boyansın
Allı gelin örtülerden uyansın
Günüm yetti ben askere gidiyom
Gelemezsem kötü buban güvensin
e. Ölüm için söylenen Kerem Havası
Goca dağdan indirdiler salımı
Damla damla akıttılar ganımı
Yol üstüne goyman benim ölümü
Gelip geçen çiğnemesin golumu
f. Tanrıya yalvarma, tanrıdan dilek için söylenen Kerem Havası
Goca dağ başında yatan evliya
Bir guş geldi gondu bizim avluya
Üç dileğim vardır gadir mevlâya
Biri evlât biri dövlet biri yar
g. Sevgiliye güzelleme için söylenen kerem Havası
İnci midir mercan mıdır dişlerin
Guduretten gara mıdır gaşların
Bir omuzdan bir omuza saçların
Yel vurdukça döğer ince belini
h. Mektup üzerine söylenen kerem Havası
Yüksek minareden ezan okunur
Ezanın sedası bana dokunur
Ellerin mektubu gelir okunur
Benim yüreğime hançer sokulur
ı. Ayrılık üzerine söylenen Kerem Havası
Sabahın seherinde suya mı geldin
ötme bülbül ötme bağrımı deldin
Sen de bencileyin yardan ayrıldın
Yarinden ayrılan gelsin yanıma
Yöresi: Kıbrıs / Gönyeli
Kaynak Kişi: Hüseyin Koloz
Derleyen: M. Gökçeoğlu
Kerem derki bu dünyalar fanidir
Niceleri abdal eder yürüdür
Kimse bilmez ne zamandan beridir
Hiç hesaba gelmez işi dünyanın
Kerem gibi bende yandım kavruldum
Yel önüne harman oldum savruldum
Kimse bilmez ne zamandan beridir
Hiç hesaba gelmez işi dünyanın
TÜRK HALK MÜZİĞİNDE KEREM HAVALARI ve BULDAN’DAKİ ÖRNEKLERİ
Yard. Doç. Dr. F. Reyhan ALTINAY