HAMAİL NEDİR?

(hamâil) a.i.

Muska; kılıç bağı. Halk dilinde "hamaylı" denilen hamâil eskiden gümüş veya meşin bir mahfaza içine konularak boyunda taşınırdı. Daha sonraları üçgen biçiminde kıvrılan mus­kalar balmumu sürülmüş bir beze sarıl­mağa başlandı. Hamâillerin içine simyâ ilminin öngördüğü şekilde harf ve rakamlar ile âyetler yazılırdı. Her bir harf ve ve rakamın delâlet veya temsil ettiği bir sır vardı. Muskaların da çeşitlerine göre de­ğişik işler için kullanılması bu nedenle­dir. Muskaların içine çörekotu koymak da âdettir. Divan şiirinde sevgilinin saçı boyna uzandığı için hamâil olarak nite­lendirilir. Böylece saç, hamâil içinde tıl­sımın yapacağı işi yapmış olur. Özellikle nazarlık için takılan hamâiller, şiirlerde çok sözkonusu edilir. Bu durumda aşığın kolu da bir hamâil yerine geçer ki sevgili­nin boynuna dolanmak istenir. Bazan at­lara da hamâil takıldığı olur.

Saçı aşkı kuşaktır belimize

Olalı sâidi bana hamâil

Kadı Burhaneddin

İ.PALA, D.Ş.SÖZLÜĞÜ