AÇIK HECE

   Türkçe sözcüklerde sesli harf ile belirtilen kısa heceler. Örneğin ta-şı-ma, a-şa-ğı-la-ma gibi. Arapça ve Farsça'da ise sözcüklerde sesli harflerle yazılmayıp hareke ile gösterilen kısa hecelere verilen isim. Örneğin ka-de-me, ha-se-ne gibi. Aruz vezninde bütün açık heceler kısa hece olarak kabul edilir.

***

Tek bir sesli harften meydana gelen veya sesli harfle biten hecelere denir. Daha çok aruz vezninde nokta ile gösterilen kısa heceler için kullanılan bir ifadedir. Aruz vezninde bu heceler ancak üzerlerinde veya altlarında çizgi bulunduğu takdirde kapalı hece muamelesi görür ve çizgi ile gösterilirler.

Otobüs kelimesi hecelerine O-to-büs şeklinde bölünür. Bu kelimenin (o) ve (to) heceleri sesli harflerle bittikleri için açık hece adını alırlar, (büs) hecesi ise sessiz harfle bittiği için kapalı, yani uzun hece olarak değerlendirilir. Aşağıdaki beyti bu açıklama ışığında inceleyelim:

Çîn-i zülfün miske benzetelim hatâsın bilmedim

Key perişan söyledim bu yüz karasın bilmedim

— •--/—•--/ — •--/—.—

(Fâ’ilâtün/ fâ’ilâtün/ fâ’ilâtün/ fâ’ilün)

AHMET PAŞA