Kullanıcı Oyu: 0 / 5

Yıldız etkin değilYıldız etkin değilYıldız etkin değilYıldız etkin değilYıldız etkin değil
 

Doğu Türkistanlı bir mücahit ve mücadele adamı olan İsa Yusuf Alptekin, 1901 yılında Kaşgar vilâyetinin Yenihisar kazasında dünya­ya gelmiştir. Babası Yusuf Bey, annesi Ayşe Hanım'dır.

Çin mektebinde okurken çalışmaya başlamıştır. Vergi toplama memur yardımcılığı, Türkçe öğretmenliği ve dış işleri irtibat memurluğu gibi görevlerde bulunmuştur. Daha sonra memuriyetten istifa etmiştir. Onun yetişmesinde Batı Türkistan'daki çalışmaları ve Meşreb Meclisleri (yaren meclisi) etkili olmuştur.

 

Yenihisar Kaymakamı Çin De Li, Andican şehrine konsolos olunca, yanında İsa Yusuf Alptekin'i de götürür. Böylece 1926 yılında İsa Yusuf, Doğu Türkistan dışına çıkmış olur. İsa Yusuf Alptekin, üç yıl Andican, üç yıl da Taşkent'te olmak üzere Batı Türkistan'da altı yıl kalmıştır. Batı Tür­kistan'da kaldığı sürede çeşitli şehirleri dolaşmış, Rusları ve Komünizmi tanımıştır. Batı Türkistan'daki Türk milliyetçileriyle görüşüp tanışarak on­ları Komünizme karşı uyarmıştır.

Çin De Li, görevden alınınca, İsa Yusuf Alptekin de 1932'de Batı Türkistan'dan ayrılmış ve Pekin'e gitmiştir. 1933 yılında "Doğu Türkis­tanlı Vatandaşlar Cemiyetini kurmuş ve Çin Türkistan'ının Avazı" isimli bir dergi çıkarmıştır.

12 Kasım 1933'te Doğu Türkistan'da bağımsızlık ilân edilmiş, fakat 3 Ekim 1934'te, Mehmet Emin Buğra'nın ordusunun yenilmesi üzerine ba­ğımsızlık son bulmuştur.

İsa Yusuf Alptekin, 18 Eylül 1936'da Çin Millet Meclisi üyeliğine seçilmiştir. Japon-Çin anlaşmazlığı konusunda Çin'e taraftar toplamak için görevlendirilmiş, iki yıl süreyle İslâm ülkelerini ve Türkiye'yi dolaş­mıştır. Bu arada yetkililere Doğu Türkistan davasını da anlatmıştır. Hindistan’da Muhammed Ali Cinnah, Suudi Arabistan’da Kral Abdülaziz bin Suud, Mısır'da Veliahd Prens Muhammet Ali Paşa, Türkiye'de İsmet İnönü, Afganistan'da Kral Muhammed Zahir Şah'la görüşmüştür. 1940'ta Çin'e dönmüştür.

7 Kasım 1944'te Şarkî Türkistan Cumhuriyeti kurulmuştur. Daha sonra General Can Ci Cun başkanlığında Doğu Türkistan Hüküme­tinde görev almıştır. Ne yazık ki, Türkler arasında iç çekişmeler ve sür­tüşmeler belirginleşmiş, bundan her zaman olduğu gibi düşmanlar yarar­lanmıştır.

Yusuf Alptekin 1946'da Üç Prensip Gençler Teşkilatının Doğu Türkistan şubesini açmış, Altay Neşriyat Evi'ni kurmuş ve Erk gazetesi­ni çıkarmıştır.

29 Mayıs 1947'de hükümet başkanlığı Türklere verilmiş, Mesut Sabri ilk Türk başkan, İsa Yusuf da Genel Sekreter olmuştur. Ancak, 17 Temmuz 1948'de Mesut Bey ve İsa Yusuf hükümetten azledilmişlerdir. 1948 Kasımında Çin Komünistleri Pekini işgal etmişler ve 1949 yılında Doğu Türkistan'a yürümüşlerdir. Kızıl Çin kuvvetlerine karşı koyacak ye­terli güçleri olmadığından İsa Yusuf, Urimçi'den ayrılmış ve 21 Ekim 1949'da gurbet hayatı başlamıştır.

Uzun ve çetin mücadelelerden sonra İsa Yusuf, 1954 Haziran'ında Türkiye'ye yerleşmiştir. Türkiye'de 1960 yılında Doğu Türkistan Göç­menler Cemiyeti kurulmuştur. İsa Yusuf, 1965 yılında bu cemiyetin baş­kanlığına getirilmiştir. 1984 yılında Doğu Türkistan'ın Sesi isimli bir dergi çıkarılmış, bu dergi Türkçe, Arapça, İngilizce olmak üzere üç dilde yayınını sürdürmektedir. 1986 yılında Doğu Türkistan Vakfını kur­muştur.

 

İsa Yusuf Alptekin, 1995 yılında vefat etmiştir.

SON EKLENENLER

Üye Girişi