İŞARET ZAMİRİ İLE İŞARET SIFATININ FARKI
İşaret zamirleri ile işaret sıfatlarını birbirine karıştırmamak gerekir. İşaret sıfatı olan “bu”, “şu”, “o” sözcükleri her zaman bir isimden önce bulunur ve ismi işaret yoluyla belirtir.
“Bu” sözcüğü
“Bu evde tam on yıl huzur içinde yaşadılar."
cümlesinde “bu” sözcüğü, “ev” isminin önüne gelmiş ve “ev” ismini belirtmiştir.
“Şu”sözcüğü
“Şu yaşlı adamın sözlerine kimse inanmak istemedi."
cümlesinde “şu” sözcüğü, “adam” isminin önüne gelmiş ve “adam” ismini belirtmiştir.
“O”sözcüğü
“O öyküyü bir solukta okumuştum."
cümlesinde “o” sözcüğü, önüne geldiği “öykü” ismini belirtmiştir.
“Bu”sözcüğü
“Bu sıcak günde dışarı çıkamam."
cümlesinde “bu” sözcüğü niteleme sıfatından önce gelmiş ancak “gün” ismini belirtmiştir.
O hâlde bu cümlelerde “bu”, “şu” ve “o” sözcükleri işaret sıfatı görevinde kullanılmıştır, işaret zamirleri varlıkların adlarının yerlerini tutarlar. Bunların çoğul biçimleri de vardır.
“Bu, salonun duvarına asılacak. ”
“Bunu dün aldım."
“Şuna iyi bakınız. ”
“O, ezberlediğim ilk şiirdir. ”
Onu, salonun duvarına asacaktı. ”
cümlelerinde “bu”, “bunu”, “şuna”, “o”, “onu” sözcükleri isminin yerini işaret yoluyla tuttuğu için işaret zamiridir.
- “O" sözcüğü kimi zaman da kişi zamiri olarak kullanılır. “O" sözcüğü, ismin yerini kişi yoluyla tutuyorsa kişi zamiri olarak kullanılır.
“O, ünlü bir şairin şiirini törende okuyacak. ”
cümlesinde kişi ismin yerini tuttuğu için kişi zamiridir.
- “Böyle”, “şöyle”, “öyle” sözcükleri isimlerin önüne gelip onları belirtirse işaret sıfatı olarak kullanılabilir.
"Böyle yazı okumadım."
"Sizden şöyle sözler duymak istiyorum. ”
“Öyle bir ev ki içerisinde üç nesil büyümüş. ”
cümlelerinde “böyle”, “şöyle”, “öyle” sözcükleri önüne geldiği ismi belirttiğinden işaret sıfatı olarak kullanılmıştır.
“Böyle”, “şöyle”, “öyle” sözcükleri iyelik eki alarak zamirleşir.
“Böylesi görülmemiştir. ”
“Duvar kâğıtlarına bakıp satıcıya Şöylesinden arıyorum.' dedi."
“Öylelerine borç vereceksen biraz düşüneceksin. ”
cümlelerinde “böylesi”, şöylesinden” ve öylelerine” sözcükleri isimlerin yerini tarz anlamıyla tutmuştur. Bu sözcükler tarz anlamlı işaret zamirleridir.
- “Öteki”, “beriki” sözcükleri isimlerin önlerine gelip onları belirterek işaret sıfatı olur.
“Öteki daire üç aydır boşmuş. ”
“Beriki yoldan dosdoğru gideceksiniz. ”
cümlelerinde “öteki” sözcüğü “daire” ismini, “beriki” sözcüğü de “yol” ismini işaret yoluyla belirttiğinden işaret sıfatıdır.
Öteki ve beriki sözcükleri ismin yerini tutarak zamir görevi kazanır.
“Vitrindeki elbise ötekinden güzeldir."
Bu cümlede “öteki” sözcüğü “elbise” isminin yerini tutmuştur, yani işaret zamiri olarak kullanılmıştır.
“Kitapları o rafa değil, berikine koymuş. ”
cümlesinde “beriki” sözcüğü “raf” isminin yerini tutmuştur, yani işaret zamiri olarak kullanılmıştır.
“Öteki” ve “beriki” sözcükleri, kimi zaman iyelik ekini de alır:
“Beriki sandalye kırık, ötekisini al."
KONU ANLATIM VİDEOSU (SIFAT) ( Youtube Kanalımız için TIKLAYINIZ )
KONU ANLATIM VİDEOSU (SIFAT TAMLAMASI) ( Youtube Kanalımız için TIKLAYINIZ )
KONU ANLATIM VİDEOSU (ZAMİR) ( Youtube Kanalımız için TIKLAYINIZ )
İLGİLİ İÇERİK
10.SINIF ZAMİRLER(ADILLAR) SLAYTI
ZAMİRLERİN CÜMLEDEKİ GÖREVLERİ
İLGİ ZAMİRİ ve İLGİ ZAMİRİ SORULARI
ZAMİRLER İLE İLGİLİ UYGULAMA SORULARI
ZAMİRLER İLE İLGİLİ ÖSS SORULARI
BELGİSİZ ZAMİR İLE BELGİSİZ SIFATIN FARKI
Belgisiz sıfatlar isimleri tamlar, yani isimlerin önlerine gelerek onları belirtir.
"Bir kalem de sana alalım. ”
"Yangının çıkışı ile ilgili birtakım söylentiler var. ”
"Başka yazarların eserlerini de okudum. ’’
“Bazı öğrenciler derse gelmedi. ”
“Çığ nedeniyle yolda kalan birçok araçtan haber alınamıyor."
"Bu haftayı birkaç bölgemiz yağışsız geçirecek. ”
"O ilacı hiçbir eczanede bulamadım. ”
“Kitabın kimi sayfalan yırtıktı. ”
“Tüm kaynakları tarayıp bu yazıyı yazdım. ”
“Adamın çok parası vardı."
cümlelerinde altı çizili sözcükler önlerine geldikleri isimlerin anlamını belirsizlik yoluyla tamamladığı için belgisiz sıfattır.
Bu sözcükler iyelik eki alarak zamirleşir ve ismin yerini tutar hâle helir.
“Birini de sana alalım. ”
‘Hesap makinelerinin birkısmı bozuk çıktı.”
“Başkalarının eserlerini de okudum. ”
“Bazıları derse gelmedi. ”
“Birçoğundan haber alınamıyor. ”
“Çiçeklerden birkaçı ölmüş."
“O ilacı hiçbirinde bulamadım. ”
“Kimisi yırtıktı."
“Tümüne telefonla haber verildi."
“Çoğu gitti, azı kaldı."
cümlelerinde altı çizili sözcükler, isimlerin yerini kesin olarak değil de belli belirsiz tutmuştur. Yani birer belgisiz zamirdir. Bunlar, aslında isimleri düşmüş ve iyelik eki (tamlanan eki) almış belgisiz sıfatlardır.
İLGİLİ İÇERİK
10.SINIF ZAMİRLER(ADILLAR) SLAYTI
ZAMİRLERİN CÜMLEDEKİ GÖREVLERİ
İLGİ ZAMİRİ ve İLGİ ZAMİRİ SORULARI
ZAMİRLER İLE İLGİLİ UYGULAMA SORULARI
ZAMİRLER İLE İLGİLİ ÖSS SORULARI
SORU SIFATI İLE SORU ZAMİRİNİN FARKI
Soru sıfatları isimlere nitelik, sayı, yer bakımından soru soran sözcüklerdir.
“Hangi mahallede oturuyor?"
“Kaç öğrenci derste yokmuş?”
“Kaçıncı sınıfta okuyor?”
“Kümeste ne kadar tavuk var?"
cümlelerinde altı çizili “hangi” sözcüğü “mahalle” isminin yerini, “kaç” sözcüğü “öğrenci” isminin, “kaçıncı” sözcüğü “sınıf” isminin ve “ne kadar” sözcüğü tavuk isminin sayısını sormuştur. Dolayısıyla bu sözcükler, birer sıfattır. Bu sözcükler iyelik eki alarak zamirleşir.
“Bu resimlerden hangisi sana ait?
“Kaçı derste yokmuş?”
“Yarışmada kaçıncı oldun?"
“Tavukların ne kadarı telef olmuş?”
cümlesinde altı çizili sözcükler birer zamirdir. Bu sözcükler isimlerin yerini soru yoluyla tutmuştur. Bu cümlelere cevap verilmek istense soru zamirleri yerine isim veya zamir getirilmelidir. Sözgelimi
“Kaçı derste yokmuş?”
cümlesine cevap verilmek istense
“İkisi derste yoktu. ”
cümlesi kurulabilir. Bu cümlede “ikisi” sözcüğü isimdir. Yani “kaçı” sözcüğü ismin yerini soru yoluyla tutan bir sözcüktür. Dolayısıyla soru zamiridir.
Şimdi aşağıdaki parçada geçen işaret sıfatı, işaret zamiri, belgisiz sıfat, belgisiz zamir, soru sıfatı ve soru zamirlerini bulmaya çalışalım:
İhtiyar, bu viran bağın içinde bir kulübe gördü. Hemen onun içerisine girdi. İçeride üzerindeki tozun kalınlığından çok eski olduğu anlaşılan birkaç sandık vardı. “Önce hangisini açayım?" diye düşündü. Pencerenin altında olanı değil de diğerini açtı.
Bu parçada “bağ” isminin iki tane sıfatı vardır. “Bu” sözcüğü “bağ” isminin önüne geçmiş, onu işaret yoluyla belirtmiştir. Yani “bu” sözcüğü işaret sıfatıdır. “Viran” sözcüğü de “bağ” isminin niteliğini göstermektedir. Dolayısıyla “viran” sözcüğü niteleme sıfatıdır.
İlk cümlede “bir” sözcüğü belirsizlik anlamı taşıyarak “kulübe” ismini belirtmiştir. Yani “bir” sözcüğü belirtme sıfatıdır.
“Hemen onun içerisine girdi.” cümlesinde “onun” sözcüğü, “kulübe” isminin yerini işaret yoluyla tutmuştur. Yani “onun” sözcüğü işaret zamiridir.
“Birkaç” sözcüğü “sandık” isminin önüne gelmiş ve belirsizlik yoluyla ismi tamlamıştır ve belgisiz sıfattır.
“Önce hangisini açayım?” cümlesinde “hangisini” sözcüğü “sandık” isminin yerini soru yoluyla tutmuştur yani soru zamiridir. Son cümlede “diğerini” sözcüğü de “sandık” isminin yerini tutmuştur. Belirsizlik yoluyla ismin yerini tuttuğu için belgisiz zamirdir.
ZAMBAK YAYINLARI
İLGİLİ İÇERİK
10.SINIF ZAMİRLER(ADILLAR) SLAYTI
ZAMİRLERİN CÜMLEDEKİ GÖREVLERİ
İLGİ ZAMİRİ ve İLGİ ZAMİRİ SORULARI