Kullanıcı Oyu: 0 / 5

Yıldız etkin değilYıldız etkin değilYıldız etkin değilYıldız etkin değilYıldız etkin değil
 

 

İletişim değişik öğelerden oluşur. Bunları kısaca hatırlayalım.

Gönderici: İletişimde iletiyi hazırlayan ve gönderendir. İleti, gönderici etrafında şekillenir. Bir yazının yazarı, göndericidir.

  • Alıcı: İletinin gönderildiği kişidir, iletinin hedefidir. Yazıyı okuyan kişi, yani okur, alıcıdır.
  • İleti: Gönderici tarafından alıcıya gönderilen duygu, düşünce, bilgidir. Yazının ana düşüncesi, iletidir.
  • Şifre-kod: İletinin göndericiden alıcıya ulaştığı kanaldır. Yazının kaleme alındığı dil, şifre-koddur.
  • Kanal İletinin göndericiden alıcıya ulaştığı yoldur. Yazarla okur arasında iletiyi taşıyan kitap, dergi, gazete, radyo, televizyon veya söz, yazı, resim, grafik gibi araçlar kanaldır.
  • Dönüt: İletinin göndericiden alıcıya ulaşıp ulaşmadığını gösteren sonuçtur. Okurun yazıya verdiği tepkidir.
  • Bağlam: İletişime iştirak eden (katılan) unsurların birlikte meydana getirdikleri ortamdır. Yazar, yazı, ileti, okur ve okurun tepkisinden oluşan bütünün adıdır.

Sağlıklı bir iletişimin gerçekleşmesinde bu öğelerin her birinin payı vardır. Örneğin bir televizyonun seyirciye ulaşan görüntülerinde gönderici, alıcı, kanal, ileti ve bağlamın özellikleri yayının kalitesini etkiler. Dolayısıyla göndericinin iletisi, alıcının düzeyine uygun değilse sağlıklı bir iletişim gerçekleşmez. “Bir denizi bardağa dökersen bardağın alacağı, yine bardak kadardır. ’’ sözü ile Mevlana’nın: “Ne kadar bilirsen bil, söylediklerin karşıdakilerin anladığı kadardır." şeklindeki özdeyişi, gönderici ve alıcı arasındaki ilişkiyi açıklar. Sağlıklı iletişimde gönderici, iletisini alıcının durumunu dikkate alarak düzenlemelidir.

İletinin istenen şekilde düzenlenmesi için konunun seçilmesi ve sınırlandırılması gerekir. Öyleyse şimdi sırasıyla konunun seçilmesi ve sınırlandırılması üzerinde duralım.

Konunun Seçilmesi

Yazıda sözü edilen kavrama konu denir. Konu, anlatımın temel unsurlarındandır. Anlatımın gerçekleşmesi için bir konu seçilmelidir. Yani yazar önce, neyi, nasıl anlatacağını belirlemelidir. Her şey konu olabilir ancak yazarlar özellikle belli konular üzerinde yoğunlaşır. Üzerinde yoğunlaşılan konular şu başlıklar altında toplanabilir:

  • Kişisel konular 
  • Toplumsal konular 
  • Bilimsel konular
  • Sanat ve kültürle ilgili konular

Yazar, başarılı ve ilgi çekici bir yazı ortaya koyabilmek için konuya hâkim olmalıdır. Yani yazarlık bir birikim gerektirir. Bu birikim okuma, dinleme, gözlem veya araştırma yoluyla elde edilebilir. Kişi yaşadıklarını ve tanık olduklarını da konu olarak ele alabilir. Yazar genel konular yerine özel konuları ele alırsa daha etkili ve başarılı bir yazı yazabilir.

Konunun Sınırlandırılması

Konuyu sınırlama, yazının başarısını sağlar. Konu sınırlandırılmadan düşünceler açıklık kazanmaz. Söylenecek sözler net olarak belirlenemez. Genellemelerden öte açıklamalar yapılamaz. Konudan sapmalar olur. Konuyu anlamak gerçekte onu sınırlandırılmaktır. Örneğin, futbol sahasındaki çizgiler olmasaydı futbol kurallarının belirlenmesi ve uygulanması zor olurdu. Sporla ilgili 300 kelimeden oluşan bir yazı yazmaya karar vermiş olalım. Bu kadar az kelime, spor türlerini saymaya bile yetmez. Bu durumda, konuyu sınırlandırmamız gerekir.

Konunun sınırlandırılmasında düşüncelerin anlatılış amacı ve yazarın tavrı dikkate alınır. Yani konu, ana düşünceye göre daraltılır. Daha sonra ise amaca hangi yolla ulaşılacağı belirlenir. Bu da anlatım tekniğini belirleme demektir. Anlatım biçimi, konunun amacı ve içeriğiyle ilgilidir. Bilgi vermek amacıyla yazılan yazılarda açıklama, bir olayın anlatılacağı yazılarda öyküleme, bir yerin veya varlığın tanıtılacağı anlatımlarda ise betimleme gibi anlatım teknikleri kullanılır. Bu süreçte başlık da önemlidir. Zira başlık, yazının adıdır. Başlık, yazının konusunu yansıtır, ana düşüncesini çağrıştırır. Başlık, konunun en sınırlandırılmış hâlidir

Konuyu sınırlandırmak için kullanılabilecek ölçütler:

  • Sesleneceğimiz okuyucu kitlesinin sosyal ve kültürel yapısı, özellikleri nelerdir?
  • Konunun hangi yönüne daha çok ağırlık vermeliyiz?
  • Konu ile ilgili yeterli birikime sahip miyiz?
  • Yazabilmek için gerekli kaynaklara ulaşabilecek miyiz?
  • Yazımızın uzunluğu, kısalığı ne kadar olacaktır?
  • Yazımızı belli bir zaman süresinde yazabilecek miyiz?
  • Yazımızın türü ne olacaktır?

Bu sorulara vereceğimiz cevaplar bize konunun sınırlandırılmasında kolaylık sağlayacaktır.

 

SON EKLENENLER

Üye Girişi