GARİP ŞİİRİ
A. Aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız.
• Garip şiirinin Türk şiirindeki hangi unsurlara ve görüşlere karşı çıktığını maddeler hâlinde yazınız.
- Şiirde her türlü kurala ve belirli kalıplara karşı çıkmışlardır. (Şiirde kafiye ve dörtlüğe de karşı çıkmışlardır.)
- “Hece ölçüsü de aruz ölçüsü de gereksizdir.” felsefesini ilke edinmişlerdir. Serbest ölçüyle uyaksız şiir yazmışlardır.
- Şiirde şairaneliği, mecazlı söyleyiş ve sanatları kabul etmediler.
- Süslü, sanatlı dile karşı çıkıp sade bir dil kullandılar. konuşma diliyle şiir yazmışlardır
- Sıradan insanlar şiirin konusunu oluşturmuştur.
• Gerçeküstücülük akımının Garip şiiriyle ilişkisini açıklayınız.
Gerçeküstücülük: Aklın, geleneklerin, alışkanlıkların denetiminden uzak, bilinçaltı gerçeklerini yansıtan yani bilinen gerçekle bağını kesip kendince bir gerçek yaratmak amacını güden edebiyat ve sanat akımıdır. Gerek söz, gerek yazı, gerek başka bir şekil ile düşüncenin hakiki faaliyetini ifade eden saf ruhî bir otomatizmdir. Akıl ve mantığın kontrolünden bütün bed ve ahlaki endişeden kurtulmuş olan düşüncenin tespitidir.
'Gerçeküstücülük, ister söz, ister yazı ile ya da başka bir yolla, düşüncenin gerçek işleyişini ortaya çıkarmak içim başvurulan, içinden geldiği gibi yazma yöntemidir. Bu, aklın denetimi olmaksızın (rüyada olduğu gibi) her türlü estetik ve ahlak kaygısı dışında düşüncenin yazılışıdır".
İkinci Yeni şairlerinin şiirlerinin çoğunda, Orhan Veli Kanık'ın kimi şiirlerinde bu akımın izleri görülmektedir.
onların sanatlarının özellikleri
a- Otomatik Yazı: . b- Mizah: c- Harikulade: d- Rüya: e- Çılgınlık: f- Çocukluğa Dönüş:
DALGACI MAHMUT
İşim gücüm budur benim,
Gökyüzünü boyarım her sabah,
Hepiniz uykudayken.
Uyanır bakarsınız ki mavi.
Deniz yırtılır kimi zaman,
Bilmezsiniz kim diker;
Ben dikerim.
Dalga geçerim kimi zaman da,
O da benim vazifem;
Bir baş düşünürüm başımda,
Bir mide düşünürüm midemde,
Bir ayak düşünürüm ayağımda,
Ne haltedeceğimi bilemem.
Otomatik Yazı ANLAYIŞI İLE YAZILMIŞ BİR ŞİİR
DELİKLİ ŞİİR
Cep delik, cepken delik,
Kol delik, mintan delik,
Yen delik, kaftan delik,
Kevgir misin be kardeşlik !
Düşünme arzu et
Bak böcekler de öyle yapıyor.
B. Aşağıdaki cümlelerin başına yargılar doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
• ( ) Garip sanatçıları şiirde imge ve çağrışımlara karşı çıkmışlardır.
• ( ) Garip sanatçıları şiirde kelime seçimine önem vermişler, güzel şiirin ancak şiirsel söyleyişe sahip kelimelerle oluşturulabileceğini savunmuşlardır.
• ( ) Garip sanatçıları “şairane” söyleyiş tarzını benimsemişlerdir.
1.D -2.Y- 3.Y
C. Aşağıdaki çoktan seçmeli sorularda doğru seçeneği işaretleyiniz.
1. “Ne atom bombası
Ne Londra Konferansı
Bir elinde cımbız,
Bir elinde ayna;
Umurunda mı dünya!”
Yukarıda yer alan dizeler aşağıdaki şairlerden hangisine ait olabilir?
A) Orhan Şaik Gökyay B) Ahmet Haşim C) Necip Fazıl Kısakürek
D) Orhan Veli Kanık E) Faruk Nafiz Çamlıbel
2. İlk şiirlerinde duygusal, bireysel, romantik bir tutumu vardır. Anlatımı lirik, dili durudur. Daha sonraki şiirleri asıl şiirlerinin şaşırtıcı öncüleridir. O sıralarda etkilendiği gerçeküstücülerin şiirleri gibi ölçüsüz ve uyaksızdır. Geleneksel şiirle, edebî sanatlarla, şairaneliklerle, ölçü ve uyağın sağladığı mekanik ahenkle her türlü bağı koparmıştır. Her türlü sözcüğün şiire girebileceğini göstermiştir. Kimi şiirlerinde bir alay sezilir.
Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ahmet Hâşim B) Yahya Kemal C) Orhan Veli
D) Ahmet Hamdi Tanpınar E) Cahit Sıtkı
1995-ÖYS
3. Zor zaman herkesi sınar, en çok da aydınları. Aydın insan toplumun öncüsüdür, yol göstericisidir. Öyle bilinir ve bu yüzden aydın sanatçılar, sorumluluğunun bilincinde olarak yazıp çizmeye, sorunlara çözüm yolları üretmeye çakşırlar.
Aşağıdaki sanatçılardan hangisinin, bu parçadaki görüş doğrultusunda eser verdiği söylenemez?
A) Mehmet Akif Ersoy B) Nâzım Hikmet C) Namık Kemal
D) Orhan Veli Kanık E) Sabahattin Ali
2013-LYS
1.D-2.C-3.D