ÖKSÜZ DEDE HAYATI ve ŞİİRLERİ
Hayatı Hakkında pek az bilgimiz vardır. Evvelce, şiirleri Öksüz Âşık, Öksüz Ali, Öksüz gibi benzer mahlasları kullanan 17. yüzyılın tanınmış âşığının şiirleriyle birlikte düşünülüyor ve ikisi bir âşık olarak kabul ediliyordu. Günümüzde, Öksüz mahlasım kullanan iki âşığın var olduğu kabul edilmektedir.
III. Murad (1574-1595) zamanında hayatta olduğunu bir şiirinden çıkarabildiğimiz Öksüz Dede, mısralarındaki canlı ifadelerden anladığımız kadarıyla bir yeniçeri şairidir. Safevî Hükümdarı Şah İsmail’in torununun torunu olan Haydar Mirza’nın, görüşmeler yapmak üzere geldiği (14 Ekim 1589) Hasankalesi’nden Osmanlı heyeti tarafından alınıp İstanbul’a götürülüşünü, babasının ağzından anlattığı şiir, hakkındaki en güvenilir bilgidir.
Öksüz Dede’nin elimizde olan 8 ve 11 heceli iki şiirine bakarak canlı tasvirleri ve benzetmeleriyle devrinin önde gelen şairlerinden olduğunu söyleyebiliriz.
Sultan Murad'ın aslanı
Acem seyrettin mi geldin
Kestin dâvanın arasın
Ahd emân ettin mi geldin
Sana olmuş Hak'tan nazar
Bahriler deryada yüzer
Şah evinde inleyüp gezer
Yavrusun kaptın mı geldin
Dün gün çağıram pirlere
Sığındım gerçek erlere
Adı bilinmez yerlere
Kaleler yapdın mı geldin
Be Hakk'ın sevgili kulu
Yardımcın Muhammed Ali
Kalelerin içi dolu
Leşkeri dökdün mü geldin
Ferhad Paşa da bir erdir
Onda hak nazarı vardır
Acem'in erleri kördür
Gülbangın çekdin mi geldin
Be görün serdârın hasın
Acem'e saçmış agusun
Be Şah oğlunun yavrusun
Yuvadan kapdın mı geldin
Çekilüp gelir kervanı
Padişahsın sür devrânı
Sultan Murad'ın evrânı
Acem’i yuttun mu geldin
Acem'i yutmakta kasdı
Abdalların giyer postu
Öksüz Dede der Hak dostu
Allah'tan korktun mu geldin