POSOFLU ZÜLÂLÎ HAYATI ve ŞİİRLERİ
Asıl adı Yusuf Kökten olup 1873’te Posof un Suskap (1981’den Sonra Âşık Zülâlî) köyünde doğmuş, 18 Aralık 1959’da Emirdağ’da vefat etmiştir. Mezarı Çifteler’dedir. Şekeroğulları’ndan Abdullah'ın oğludur. Mahlasım Âşık Feryâdî, bir rivayete göre de üç pir vermiştir.
Köyündeki tahsilinden sonra bir ara Ziraat Mektebine devam etmişse de hastalanıp dönmek zorunda kalmıştır.
Daha sonra Şeki’deki Okulu bitirerek “usûl-i Cedide Muallimi” olur.
İlk eşinin ölümü üzerine yeniden evlenir. Bir kısmı küçük yaşta vefat eden yedi çocuğu olur.
Erken yaşta şiirle temasa geçer. Saz ve söz öğrenir; çevre köylerini dolaşarak bilgi ve görüşünü geliştirir. Karşılaştığı âşıklar arasında çok ünlüleri de vardır: Sümmânî vb.
Afyon’a göçmesi, orayı sevip şiirlerinde “Afyonlu Zülâlî” mahlasını kullanması onun için önemli bir başlangıçtır. O Afyon’da da memuriyetine devam edecektir. Bir ara Posofa dönerse de o, artık Afyon ve çevresinden ayrılamayacaktır; çünkü birlikte göçtükleri orada oturmaktadır.
Aruzla da şiirleri vardır. Divanları ile tanınmıştır. Tahsiline bağlı olarak dili biraz farklıdır. Destanları arasında “Şadlık destanı” çok sevilmektedir.
Hakkında iki kitap yazılmış ve bir de bitirme tezi hazırlanmıştır.
ÇAY
Şekerim kalmadı kahvem tükendi
Bilmem giden hangi attara oğul
Takatim kesildi gönlüm bunaldı
Cebimde de yoktur on para oğul
Bir gün içmezsem tutar ısıtma
Hem de bana dersin doktora gitme
Taksirin bu diye iftira etme
Tedbirime ara bir çare oğul
Fakirler bağında baykuşlar öter
Bu nasıl zamandır gün günden beter
Billurlar fincanlar yüz üstü yatar
Çay takımı oldu kapkara oğul
Der Zülâlî tiryakilik bilindi
Gözlerimin ışıkları silindi
Bu sebepten semaverim delindi
Kaynadı su döndü pınara oğul
AĞLASIN
Bir ah edeceğim dağa taşlara
Aks eylesin feryadımız ağlasın
Can ciğer dayanmaz bu ateşlere
Evim, mülküm bünyâdımız ağlasın
Gelin helallaşak hoca, hacılar
Bugün yüreğimden çıkmaz acılar
Halalar bibiler hanım bacılar
Dayı yeğen efrâdımız ağlasın
Nerde kaldı yaptığımız bu emek
Çalışmıştım göz yaşlarım dökerek
Lâyık mı gurbette ahım çekerek
Ehli ahval evlâdımız ağlasın
Der Zülâlî yazmış takdir mukadder
Kalk kardeşim istiyor ihtiyar peder
Fatiha isterler mahşere kadar
Kabr içinde ecdâdımız ağlasın
İLGİLİ İÇERİK