NİYAZİ AKI HAYATI ve ESERLERİ

NİYAZİ AKI KİMDİR?

Yazar, araştırmacı (1913 —>). Kayalar'da doğdu. Yükseköğ­renimini Ankara Üniversitesi Dil Tarih ve Coğrafya Fakülte­si'nde tamamladı (1940). Bir süre lise ve yüksek okullarda ça­lıştı. 1956'da doktorasını verdi. Erzurum Atatürk Üniversite­si öğretim üyeliğine atandı (1961). Doçent ve profesör oldu. Üniversite dışında Ülkü, İstanbul, Yeditepe dergilerindeki yazı ve incelemeleriyle tanınan Akı'nın ilk yapıtı Yakup Kad­ri Karaosmanoğlu (1960) adlı monografidir. Bu kitabında ro­mancının yaşamı, çevresi, kişisel özellikleri üzerinde durulmuş, yapıtları değerlendirilirken esin kaynakları da karşı­laştırmalı olarak sergilenmiştir. Sonraki çalışmalarında Türk tiyatrosunun gelişim süreci içindeki hareketleri araştırmaya yönelen yazar bu alanda da iki yapıt vermiştir: XIX. Yüzyıl Türk Tiyatrosu Tarihi (1963), Çağdaş Türk Tiyatrosuna Top­lu Bakış (1923-1967), (1968).
 

KAYNAKLAR: Şükran KURDAKUL (Şairler ve Yazarlar Sözlüğü).
 

Niyazi Akı -2

(1913) Türk yazar, araştırmacı. Edebiyat ve tiyatro alanında incelemeler yap­mıştır. Yugoslavya’da, Kayalar’da doğdu. 1930’da İstan­bul Erkek Öğretmen Okulu’nu bitirdi. Bir süre ilkokul öğretmenliği yaptı. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümüne girdi. 1940’ta mezun oldu. Liselerde öğretmenlik, yüksekokullarda okutmanlık yaptı. 1956’da İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde doktorasını tamamladı. 1961’de Erzurum Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’ne öğretim üyesi olarak atandı. Yeni Türk Edebiyatı konusunda ders veren Akı, 1964’te doçent, 1970’te profesör oldu. 1975’te emekli­ye ayrıldı.

Niyazi Akı, Ankara Halkevi’nin yayın organı olan Ülkü dergisindeki yazılarıyla tanındı. Yeni İstanbul gazetesinde ve İstanbul dergisinde öyküler yayımladı. Doktora tezi, 1960’ta Yakup Kadri Karaosmanoğlu adlı monografik inceleme olarak basıldı. Romancının yaşamını ve yapıtını değerlendiren bu çalışmasından sonra tiyatro tarihi konusunda incele­meler yaptı. 19. ve 20. yy Türk tiyatrosu üstüne iki kitap yayımladı.

ESERLERİ

• Yakup Kadri Karaosmanoğlu, 1960;
• Türk Tiyatrosu Tarihi, 1963;
• Çağdaş Türk Tiyatrosuna Toplu Bakış, 1968;
• Hikâyet-i İbdâı Yeniçeriyan ;
• Bâ Bereket-i Pîr-i Bektaşiyân;
• Şeyh Hacı Bektaş Velî-i Müsliman,

Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 3. cilt, Anadolu yayıncılık, 1983