ABDURRAHMAN ŞEREF KİMDİR?
Eğitimci, tarihçi (1853 - 1926). İstanbul'da doğdu. Ortaöğrenimini Eyüp Rüştiyesi (ortaokulu) ve Galatasaray Lisesi'nde tamamladı (1873). Bir süre İstanbul liselerinde tarih öğretmenliği yaptı (1873-78). Mülkiye Mektebi'nde coğrafya okuttu. Uzun süre bu okulun müdürlüğü görevinde bulundu (1892 - 1907). Darülfünun Edebiyat Fakültesi'nde tarih hocalığı yaptı. II. Meşrutiyetin ilanından hemen sonra «Defteri Hâkaani Nazırlığı»na atandı. Bir süre sonra Ayan Meclisi üyeliğine getirildi (16 Aralık 1908). Maarif (1909 -1913). Evkaf (1918) nazırlıkları, Şurayı Devlet (danıştay) başkanlığı yaptı. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin II. döneminde İstanbul’dan Milletvekili seçilerek, en yaşlı üye niteliğiyle ilk oturumunda başkanlık etti.
Son Osmanlı vak'anüvisi (tarih - yazıcısı) olarak bilinen Abdurrahman Şerefin, yapıtlarında gerçeğe aykırı saptamalar yapılmadığında birleşilmiştir. Abdurrahman Şeref, olguları genellikle devlet yönetiminde ağırlığı olan sadrazam, nazır gibi kişilerin yaşamlarına bağlayarak sergiler. Yer yer sergilemekle de yetinmediği «idealist tarih anlayışı» açısından değerlendirme ve eleştirmeler yaptığı söylenebilir. Çoğun yargılarında öznellikten kurtulduğu da araştırmacılarca kabul edilmiştir. Özellikle I. Meşrutiyet Anayasasını genel hukuk ilkeleri açısından çözümlemeleri 1876 - 1908 dönemlerinin mali sorunlarına ilişkin yazıları, dolaylı yoldan, imparatorluğun yarı sömürge koşullarına düştüğü dönemin eleştirisi sayılabilir.
BAŞLICA YAPITLARI: Fezleke-i Tarihi Düveli İslâmiye (1885), Târih-i Devlet-i Osmâniye (2 cilt, 1893), Fezleke-i Târih-i Devlet-i Osmâniye (1899), llm-i Ahlâk (1900), Sultan Abdülhamid'i saniye dair (Ahmet Refik Altınay'la birlikte, 1918), Tarih Müsahabeleri (1923, yeni harflerle ve günümüz diliyle bas. 1978), Târih-i Asr-ı Hâzır (Darülfünun ders notları, 1915).
KAYNAKLAR: Şükran KURDAKUL, (Şairler ve Yazarlar Sözlüğü)