Kullanıcı Oyu: 0 / 5

Yıldız etkin değilYıldız etkin değilYıldız etkin değilYıldız etkin değilYıldız etkin değil
 

 

1) Çanakkale Şehitleri’ne şiiri hangi anlatımla yazılmıştır? Bu anlatım biçiminin özelliklerinden dört (4) maddeyi  yazınız. (10 p)

Destansı (Epik) Anlatım

1.Olağanüstü olaylar ve kişiler anlatılır.

2.Destan türünün yiğitçe havası vardır.

3.Yapıp etmeler yani fiiller ön plandadır.

4.Tarihi konular ve kahramanlıklar işlenir.

5.Etkileyici bir özellik taşır.

6.Sürekli hareket vardır.

7.Kelimeler mecaz ve yan anlamlarda kullanılabilirler.

8 Şiir, destan roman, hikâye, tiyatro, destansı anlatımın kullanıldığı türlerdir.

9.Anlatımda abartıya yer verilebilir.

10.Sanatlı bir dil kullanılır.

 

(2. ve 3. soruları aşağıdaki metne göre cevaplandırınız.)

Mesainin bitmesini iple çekti. Masadaki dosyalarla oyalandı. Sonra çantasını topladı. Yürüyerek gitmeyi gözü kesmedi. Otobüse binmek için durağa doğru yürüdü, otobüse bindi ve gazetesini okumaya başladı. On dakika sonra evine gelmişti. Elini yüzünü yıkadı, saçını taradı, yanına da güzel bir kahvaltı hazırladı. Mutfağa geçip çay demledi, yanına da güzel bir kahvaltı hazırladı. Yemeğini yedi, bir belgesel izledi. Saatin geç olduğunu fark etti, yatağına uzandı, ama gece yarısına kadar gözüne uyku girmedi.

2) Yukarıdaki parçada geçen fiilleri bulup yapılarına göre çeşitlerini yazınız. (10 p)

Basit Fiiller: yürü-, bin-, gel-, yıka-, tara-, ye-

Türemiş Fiiller: oyalan-, topla-, düzelt-, başla-, değiştir-, demle-, hazırla-, izle-, uzan- 

Birleşik Fiiller: iple çek-, yola düş-, gözü kes-, fark et-, gözüne uyku girme-

 

3) Yukarıdaki parçada geçen fiilimsileri bularak çeşitlerini yazınız. (10 p)

İsim Fiiller: bitmesini gitmeyi binmek okumaya

Zarf Fiiller: yürüyerek, geçip

Sıfat Fiiller: olduğunu

 

“Yazar, şair veya romancı gördüklerini ve duyduklarını yaşayabiliyorsa, onları iç deneyimleriyle besleyerek yaşatabiliyorsa gerçekten şairdir, gerçekten romancı sayılır. Bu yaşatıp yaşatmama işi isteğe bağlı değil,  doğuştan gelen bir yetenekle ilgilidir.  Yoksa eline her kalem alan romancı,  her boya çalmasını,  fırça sürmesini belen de ressam olurdu. Gerçi böyleleri de var hem de pek çok ama bunlara sanatçı gözü ile bakmıyoruz.  Uzaklara gitmeye ne gerek var.  Bibliyografya kitaplarını, dergileri karıştırınız.  Kendilerini sanatçı sanarak boşuna yaşamış olanların kabarık sayıları karşısında donakalırsınız.”            Suut  Kemal    YETKİN

4) Yukarıdaki metinde ek- eylem almış sözcükleri göstererek bu ek–eylemlerin görev ve kipini belirtiniz?( 10 p )

yaşayabiliyorsa  : Birleşik  zamanlı  fiil  yapmış 1p – şimdiki  zamanın  şartı   1p

Yaşatabiliyorsa : Birleşik  zamanlı  fiil  yapmış   1p –   şimdiki  zamanın  şartı   1p 

Şairdir : İsmi  yüklem  yapmış         1p – ek- eylemin  geniş  zamanı 1p  

İlgilidir : İsmi  yüklem  yapmış        1p – ek- eylemin  geniş  zamanı   1p 

Olurdu : Birleşik  zamanlı  fiil        1p   geniş  zamanın  hikâyesi   1p  (değil  de kabul  edilir )

 

5) Aşağıdaki fiillerin çekimini açıklamaya göre doldurunuz? (15 p)

Gez- Gereklilik Kipinin şartının II. Tekil Şahsa göre çekimi

Gez-meli- y-se-n

Dolaş- Geniş Zamanın Hikayesinin I. Çoğul Şahsa göre çekimini

Dolaş-ır-dı-k

Öl- Gelecek Zamanın Rivayetinin III. Çoğul Şahsa göre çekimi

Öl-ecek-miş-ler

Kalk- İstek Kipinin Rivayetinin I. Tekil Şahsa göre çekimi

Kalk-a-y-mış-ım

 

6) Aşağıda altı çizili olan fiil çekim eklerinin türünü karşılarına yazınız. (10 p.)

Bu işi de hallettik       1.Çoğul şahıs eki                           Hele bir gelesin.  İstek kip eki

Burak gelmemiş.          Öğrenilen geçmiş zaman eki           Tabii ki bunu bilmelisin 2.Tekil şahıs eki

Artık buralara gelmez.   Geniş zaman olumsuzu                Bir kere de o gitsin Emir Kip eki

O ne yaptığını iyi bilir.     Geniş Zaman Eki                      Hemen beni görsünler 3.Çoğul şahıs eki

 

7) Aşağıdaki ifadelerin karşısına yargılar doğru ise (D), yanlış ise ( Y ) yazınız.   (10 p.)

Y Fiilimsilerin olumsuzu yapılamaz.

D Şiir türünde destansı anlatımdan yararlanılabilir.

Y Birleşik zamanlı fiillerin dört kipte çekimi vardır.

D Fiil kipleri haber kipleri ve dilek kipleri olmak üzere ikiye ayrılır.

Y Zarf-fiiller “-an, -ası, -mez, -ar, -dik, -ecek, -miş” ekleriyle türetilir.

Y Birer işaret zamiri olan “bunlar, şunlar, onlar” kelimeleri işaret sıfatı olarak da kullanılır.

Y Zamirler isimlerin yerini kalıcı olarak tutan kelimelerdir.

D Sıfatlar çekim eki alamazlar  

D Açıklayıcı betimlemelerde kelimeler temel anlamlarında kullanılır.

Y Bütün kiplerin bileşik zamanlı çekimi yapılabilir.

                        

8) “o” sözcüğünü kişi zamiri, işaret zamiri ve işaret sıfatı olarak cümlede kullanınız. (10 p) 

O, kalemi defterin arasına koydu . Kişi Zamiri (3 p)

Onu, defterin arasına koydu İşaret Zamiri (4 p)

O kalemi defterin arasına koydu. İşaret sıfatı (3 p)

 

9)“Şakaklarından, ensesinden sarkan düz, parlak, koyu siyah saçlar altında sarı, süzgün, küçük yüzüne; genişlememiş kemikleri üstünde donuk, esmer rengiyle zayıf izdüşümleri görülen kaşlarına…”

Yukarıdaki cümledeki niteleme sıfatlarını yazınız.(5 p.)

Şakaklarından, ensesinden sarkan düz, parlak, koyu siyah saçlar altında sarı, süzgün, küçük yüzüne; genişlememiş kemikleri üstünde donuk, esmer rengiyle zayıf izdüşümleri görülen kaşlarına…”

 

 

 

 

10) Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplandırınız. ( 10 puan)

 

1. 1.  Aşağıdakilerden hangisi haber kipi olmayan bir kiple çekimlenmiştir? 

A) Şu otobüse öğlen olmadan bir yetişsek.

B) İnsan aynada kendini daha iyi tanıyor.

C) Bir süre sonra buradan çıkıp gideceğiz.

D) Nihat, bu cevap karşısında hiç şaşırmamış.

E) Muhtar alelacele kalkıp şoförün yanından uzaklaşır.

 

2. Çekim eki almış her sıfat adlaşmıştır.

Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcük bu kurala örnek gösterilebilir?

A) Dersin sonuna kadar güzellik tartışıldı.

B) Yüzü yaralı olan, hemen ameliyata aldılar

C) Yeniler buna şiddetle karşı çıkıyordu.

D) Kalabalığın içinden biri yavaşça yanımıza sokuldu.

E) Çamurla kaplı, daracık yoldan yürüyüp oraya vardık.

 

3. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin fiil kipinde anlam kayması yoktur?

A) Tatilimi genellikle İzmir'de geçiriyorum. 

B) Okula gitmek için hazırlanıyor. 

C) Sen hiçbir sözünü tutmuyorsun. 

D) Bugün arkadaşlar bize geliyorlar. 

E) Yarın İstanbul'a gidiyorum.

 

4. Ad tamlamalarında tamlayanla tamlananın arasına bir sıfat bulunabilir. 

Aşağıdakilerin hangisinde buna benzer bir ad tamlaması vardır?

A) Karlı dağdan aşağı yuvarlanarak indiler.

B) Son duraktaki kooperatif evlerinde oturuyoruz.

C) Yoğun sis yüzünden uçak seferleri iptal edildi.

D) Soygunda öldürülenler büyük konaktaki yaşlı çiftmiş.

E) Denizin hırçın dalgaları beni yutsa da kurtulsam diyordu.

 

5. Sofraya hep birlikte otururduk. Tahtadan, yuvarlak bir yer sofrasına, ayaklarımızı altımıza alıp yan oturarak yaklaşırdık. Sofra örtüsünü dizlerimizin üzerine çekerdik. Babam bağdaş kurarak baş köşede otururdu. Beni sağ tarafına, kız kardeşimi de soluna alırdı. Karşısında annem otururdu. Babam, yemeğe başlamadan içimizden biri yanılıp da yemeğe uzanacak olursa, hiç acımadan kaşığının tersini, uzanan elin sırtına indirirdi.

 Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisinden yararlanılmamıştır?

A) Betimleme-Öyküleme         B) Öyküleme-Örnek verme    

C) Betimleme-Açıklama          D) Açıklama-Öyküleme    

                           E) Açıklama-Örnek verme

 

Not: Süre 45 dakikadır.         

Soruların doğru cevaplarının puanları parantez içinde ( ) belirtilmiştir.  Başarılar Dileriz…       

 

.............................. ..........................

  Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni   Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni  

 

SON EKLENENLER

Üye Girişi