1.Divan şiiri ile İslâmiyet öncesi Türk şiirini dil, nazım şekli, ölçü, nazım birimi, hitap ettiği kitle yönlerinden karşılaştırınız (10 p).
İslâmiyet Öncesi (destan dönemi) Türk şiiri | Divan şiiri | |
Dil | ||
Nazım Şekilleri | ||
Ölçü, kafiye | ||
Nazım Birimi | ||
Şiirin hitap ettiği kitle |
2.Âb-gûndur günbed-i devvâr rengi bilmezem Suya virsün bâğbân gülzârı zahmet çekmesün
Yâ muhît olmış gözümden günbed-i devvâra su Bir gül açılmaz yüzün tek virse min gülzâre su
(Fuzuli)
Şu dönen gök kubbenin rengi su rengi midir; yoksa gözümden akansular, göz yaşları mı şu dönen gök kubbeyi kaplamıştır, bilemem..
Bahçıvan gül bahçesini sele versin, boş yere zahmet çekmesin; çünkü bin gül bahçesine su verse de senin yüzün gibi bir gül açılmaz.
a.Yukarıdaki şiirin ait olduğu şiir geleneğini tespit ediniz. Bu şiir geleneğinin 5 özelliğini yazınız. (10 p)
b. İki beyitteki en belirgin olan iki sanatı sebebiyle birlikte gösterip açıklayınız.(10 p)
3. Aşağıdaki dörtlükle ilgili verilen bilgiler doğruysa gösterilen yere (D) yanlışsa (Y) yazınız. (10 p)
Bilmek istersen seni ( ) Gazel türünde yazılmıştır.
Can içre ara canı ( )Divan şiir geleneğine aittir.
Geç canından bul anı ( ) Düz kafiye örgüsü vardır.
Sen seni bil sen seni ( ) 2. ve 3. dizeler arasında tunç kafiye vardır.
( )Hece ölçüsüyle yazılmıştır.
4.a.Dede Korkut Hikâyeleri nasıl bir hitapla başlar?(3p)
b.Deli Dumrul kuru çay üzerine yaptırmış olduğu köprüden geçen/geçmeyen insanlara nasıl davranırdı? İnsanlara böyle davranmasının sebebi nedir?(4p)
c.Dede Korkut Hikayelerinin sonunda ortaya çıkan kişi kimdir ve bu kişi hikayenin sonunda nasıl bir görev üstlenir?(3p)
5.Aşağıdaki dizelerde geçen edebi sanatları karşılarına yazınız.(10p)
Ekmek Leyla oldu bre dostlarım
Mecnun oldum peşi sıra giderim. ………………………..
Kimsesiz hiç kimse yok, her kimsenin var kimsesi
Kimsesiz kaldım, yetiş ey kimsesizler kimsesizi. ………………….
Gökte diz çökmüş iki titrek yıldız . …………………………
Ölüm indirmede gökler ölü püskürmede yer
O ne müthiş tipidir savrulur enkaz-ı beşer. …………………..
Açıl bağun gül ü nesrini ol ruhsarı görsünler. ……………………
6.Aşağıdaki boşlukları uygun ve doğru bir şekilde doldurunuz.(20P)
Nazım Biçimi | Bağlı Olduğu Edebiyat Geleneği | Tema | Nazım Birim ve Sayısıi | Türün En Büyük Şairi |
Kaside | ||||
İlahi | ||||
Şarkı | ||||
Terkib –i Bent | ||||
Nefes |
7.Aşağıdaki boşlukları doldurunuz. (10p)
- Terkib-i Bentlerde bendin sonundaki beyite ………………………….………………………….. adı verilir.
- Muhammeslerin nazım birimi …………………….. mısradan oluşan bentlerdir.
- Mahallileşme akımının temsilcisi …………………………….’dir.
- Türklerin Divan Edebiyatına kazandırdığı nazım şekilleri…………………………… ve………………………….’dır.
- Divan edebiyatı sanatçılarının kullandığı kalıplaşmış söz motiflerine ……………………… denir.
- Kasidelerde ölçüye uygun olarak yazılan ve beyitler arasına sıkıştırılan gazele…………………………………..denir.
- Tekke edebiyatındaki ilahiye benzeyen, Allah'ın birliğini ve Allah'a yakarışı konu alan kasidelere…………. denir.
- ………………………………….edebiyatımıza Iran edebiyatından geçmiş, uyak düzeni aabb cc dd olan günümüzdeki öykü ve romanın işlevini üstlenen nazım şeklidir.
- Peygamberimizi övmek için yazılan kasideye ……………………………………………………… denir.
8. Aşağıdaki tabloya mesnevi ve yazarların adlarınız yazınız. (10p)
1 | Leyla vü Mecnun | FUZULİ | |
2 | |||
3 | |||
4 | |||
5 | |||
6 |