CENAP ŞAHABETTİN- GÖZLERİN İÇİN ŞİİRİNİN İNCELEMESİ
İşte hep gözlerin için mesrûr
Yaşadım ben hayâta kanmayarak
Yaşadım sevgiden usanmayarak
Çünkü: Sevmekte rûh zevk-i sürür;
Daha mestânedir, fakat bunu ben
Sana çok defalar da arz ettim
Belki hırçınca i’tiraz ettim
Dinledin, dinledin ve sonra da sen;
İhmîrârî-i hiss-i rikkatle:
Seni sevmek, bu mümkün olsa idi
Mutlaka ben sever idim şimdi
Diye sevmekten ihtirâz ettin,
Tiz bir sesle i'tiraz ettin
Bu tereddütle sanki nâz ettin
(Cenap Şahabettin)
Günümüz Türkçesiyle
İşte hep gözlerin için sevinçli
Yaşadım ben hayata kanmayarak
Yaşadım sevgiden uslanmayarak
Çünkü ruh sevmekte sevincin zevkini
Daha sarhoşçadır, fakat bunu ben
Sana defalarca arz ettim
Belki hırçınca itiraz ettim
Dinledin, dinledin ve sonra da sen
İnce bir duygu kızarmasıyla
Seni sevmek, bu mümkün olsaydı
Mutlaka ben severdim şimdi
Diye sevmekten sakındın
Yüksek bir sesle karşı çıktın
Bu tereddütle sanki nazlandın
(C.Şahabettin)
Bu şiirin kafiye düzenini belirleyelim
mesrûr
kanmayarak
usanmayarak
zevk-i sürür
ben
arz ettim
i’tiraz ettim
sen
rikkatle
olsa idi
şimdi
ihtirâz ettin
i’tiraz ettin
nâz ettin
İki dörtlük ve iki üçlükten oluşmuştur. Şiirin kafiye düzeni ikandaki gibidir. Bu bilgiler bize bu şiirin “sone” nazım tarzıyla yazıldığını göstermektedir. Ancak Cenap Şahabettin, nazım biçimini bu şiirde Batılı örneklerindeki gibi kullanmamış, kafiye düzeninde küçük bir değişiklik yapmıştır, Batı tarzı sonede “a b b a - c d d c - e f f - e g g” şeklinde bir örgüsü varken bu şiirin kafiye örgüsü “abba-cddc fff - g g g” şeklindedir. Şair şiirin son bölümünde sone tipi örgüsüne uymamıştır. Daha doğrusu “sone”yi kendine diğer Servet-i Fünûncular gibi, küçük bir değişiklikle kullanmıştır.