ÇAKIRCALI EFE ÖZETİ - YAŞAR KEMAL
Türü: Roman
Yazarı: Kemal
Kişileri: Çakırcalı Mehmet Efe, Çakırcalı Ahmet Efe, Boşnak Hasan
ÖZET
Çakırcalı Memet Efe, on beş yıldan fazla bir zaman eşkıya olarak Osmanlı devletine başkaldırmış, binden fazla insanı öldürmüş, öte yandan fakir fukaranın koruyucusu olmuştur. Yaşar Kemal, Çakırcalı'yı öldüren müfrezenin kumandanı Albay Rüştü Kobaş'ın verdiği bilgiler ışığında eşkıyanın hayat hikâyesini, tanıklarının yorumlarına da yer vererek anlatır. Çakıcı olarak da tanınan Çakırcalı Mehmet Efe, 1872 yılında İzmir'in Ödemiş ilçesine bağlı Türkönü köyünde dünyaya gelmiştir. Annesi Hatice, babası eski zeybeklerden Çakırcalı Ahmet Efe'dir. Babası eşkıyalığı bırakmış, kendi hâlinde bir köylü olarak yaşamaktadır. Daha sonra eşkıyaların tekrar dağa çıkmalarını önlemek için gizlice öldürülmeleri emri doğrultusunda zaptiye çavuşu Boşnak Hasan tarafından öldürülür. Babasının öldürüldüğünde Mehmet henüz on bir yaşındadır.
Mehmet, babasına da yardım etmiş olan Eşkıya Mustafa'nın da yardımlarıyla bir süre tütün kaçakçılığı yapar. Çakırcalı Mehmet, Hacı Eşkıya'yı terk ederek başka bir gençle kaçan Hacı Eşkıya'nın karısını ve kaçtığı genci Ödemiş'te öldürür. Bir süre sonra, zaptiye çavuşu Boşnak Hasan tarafından yakalanır ve hapse atılır ancak delil yetersizliğinden serbest bırakılır. Boşnak Hasan, Çakırcalı Efe'nin bir gün başına bela olacağını bilmektedir, ona türlü iftiralarda bulunur. Yapılanlara tahammül edemeyen Çakırcalı Efe, aynı zamanda baba-sının da intikamını almak için yiğitleriyle birlikte dağa çıkar ve Osmanlı gelip yakalasın diye haber salar. Varlıklı kişilerden aldığını halka dağıtan Çakırcalı Efe'nin ünü kısa sürede yayılır. Bir gün peşine düşmüş olan Boşnak Hasan'ı ve Mülazım Hüsnü'yü öldürür. Osmanlı, ünü iyice yayılan Çakırcalı Efe ile baş edemez ve defalarca onun hakkında af çıkarır.
