Türü: Mesnevi
Yazarı: Fuzuli
Kişileri: Beng, Bade
ÖZET
Fuzûtî 16. yüzyılda yaşamış, yaşamının tamamı Irak topraklarında geçmiş bir divan şairidir. Şah İsmail Bağdat’ı ele geçirince ona Beng ü Bade mesnevisini takdim etmiştir. Adı Esrar ve Şarap anlamına gelen 440 beyitlik alegorik eserinde, Fuzûlî bu iki nesneyi karşılaştırmıştır. Mesnevi, beng (afyon, esrar) ile badenin (şarap) karşılaştırılıp şarabın üstünlüğünün anlatıldığı bir eserdir. Şah İsmail’e sunulan bu alegorik eserde beng (afyon, esrar) II. Bayezit’i, bade (şarap) Şah İsmail’i temsil etmektedir. Eserdeki konuşmalar, aklın ve gönlün çelişkileri üzerinde yoğunlaşmaktadır. Eser, esrara alışık padişah ile şaraba düşkün şahın açık-kapalı mücadelelerini dile getirmektedir. Bu mesnevide bade (şarap), beng (esrar) gibi kavramlar teşhis sanatıyla canlandırılarak bir-biriyle çatışıp tartışmakta, mücadele etmektedir.