CÜMLE ANLAMI
TEST – 3
1. (I) Genel edebiyat bilimi çeşitli ulusal edebiyatı birden kapsar. (II) Bu yönüyle herhangi bir ulusal edebiyatla uğraşan bir araştırıcının bilgi donanımını Sağlar. (III) Ülkemizde Türk edebiyatının yanı sıra üniversitelerde çok sayıda Batı ve Doğu filolojileri okutulmakta. (IV) Daha da önemlisi karşılaştırmalı çalışmalar yapılmakta. (V) Genel Edebiyat Bilimi kitabımla bunların hepsinin yararlanacağını umduğum genel bilgileri toplu olarak sundum.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir tahminde bulunulmuştur?
A)I. B)II. C)III. D)IV. E)V.
2. (I) Ben bu dergiyi ilk çıktığı yıllarda bir süre takip etmiştim. (II) Yetmişli yıllarda açtığı hikaye yarışmasına takma adla katılmıştım derginin. (III) Hikayem üçüncülük kazanmıştı, ama dergide yayınlanmamıştı. (IV) Ondan sonra ben de dergiyle ilgimi kesmiştim. (V) Aslında her şeye rağmen ilgimi devam ettirip kendimi kabul ettirene dek uğraşsam daha iyi olurmuş.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinden yazarın, yaptığı bir davranışı yanlış bulduğu çıkarılabilir?
A)I. B)II. C)III. D)IV. E)V.
3. (1) Yazar, kaynak olarak Almanca yazılmış edebiyat bilimi kitaplarından yararlandığını söylüyor. (II) Alman edebiyatından seçilmiş örneklerin yanı sıra Türk edebiyatından da örnekler verdiğini belirtiyor. (III) Dışarıda edebiyat nasıl görülüyor, nasıl değerlendiriliyor sorularına cevap veriyor kitabında. (IV) Edebi eser ne tür ölçütlerle inceleniyor gibi çok değerli bilgileri de kapsıyor. (V) Böylesi bir akademik eserle ilgilenenler yayınevlerine başvurabilirler.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde “tavsiye etme, salık verme” söz konusudur?
A)I. B)II. C)III. D)IV. E)V.
4. Kendimizi iyi ifade edebildiğimiz ve karşımızdakini doğru anlayabildiğimizde yaşam daha kolay olacak ve yaşamaktan daha fazla keyif alabileceğiz.
Bu cümleyle aşağıdakilerden hangisi anlamca birbirine en yakındır?
A) Yaşamdan keyif almanın tek yolu kendimize özgü bir yaşam alanı kurabilmektir.
B) Çevremizdeki insanların mutluluğuna ortak olabilmemiz yaşamımızı kolaylaştırır ve daha zevkli hale getirir.
C) Karşımızdakini doğru anlayabilmek için, önce kendimizi iyi tanımalıyız ki yaşamdan keyif alabilelim.
D) Yaşamı keyifli hale getirmenin bir değil, bin bir yolu vardır; yeter ki doğru yolu keşfedelim.
E) Yaşamı kolaylaştırmak ve ondan keyif almak için kendimizi iyi anlatmayı ve karşımızdakini doğru anlamayı başarabilmeliyiz.
5. (I) Osmanlı ordusunda görev yapan Moltke 1837 yılının eylül ayında Galata Kulesinden Uludağ’ı gördüğünü iddia eder. (II) 1874 yılında Beyazıt Kulesine çıkan İtalyan yazar Amicis’in bakışları daha keskindir. (III)
O Uludağ’ı görmekle kalmaz, Bursa’yı da görür. (IV) Daha birçok Avrupalı o yıllarda özene bezene anlatır kulelerden Bursa’yı gördüğünü. (V) İstanbul’dan Uludağ’ın görüldüğü iddiası kulelerde görev yapan yangın gözcülerinin kente gelen gezginlerin birkaç kuruşunu alabilmek için uydurduğu palavradan başka bir şey değildir. (VI) İstanbul’dan Yalova tarafına bakıldığında sisli puslu görülen dağ Samanlı Dağı’ndan başka bir yer değildir. (VII) İstanbul’da görülsegörülse “Bursa Sokağı tabelası görülür ki bu tabeladan Asya ve Avrupa yakalarında ikişer tane vardır.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinden başlanarak İstanbul’dan Bursa’nın görüldüğü iddiasının doğru olmadığı dile getirilmektedir?
A)III B)IV. C)V. D)VI. E)VII.
6. (I) Meddah İsmet, Cerrahpaşa semtinde otururmuş. (II) Ramazan geceleri Çarşıkapı’da simitçi fırınının bitişiğindeki arsada insanları eğlendirirmiş. (III) Kış geceleri de Divanyolu’nda Arifin kıraathanesinde, diğer zamanlar sayfiyelerde sanatını icra edermiş. (IV) ihtiyarlığında dişsizlikten söz ve taklit ahengi bozulmuş. (V) Bundan sonraki yaşamında nelerle karşılaştığı hakkında yeterli bilgiye sahip değiliz.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde neden-sonuç ilgisi vardır?
A)III B)IV. C)V. D)VI. E)VII.
7. (I) Bahar ve yaz aylarında sandallarla geldikleri bu şirin adaya şimdi buz üstünde yürüyerek gelen balıkçılar hemen kazma küreklerine sarıldılar. (II) Yaklaşık beş metre aralıklarla buzun üzerinde delikler açtılar. (III) Düz bir hat üzerine açılan onlarca delik sırasının altından beş metrelik sırığa bağlı ip, bir yaba yardımıyla geçirildi. (IV) İpin ilk açılan delikteki ucuna bağlanan ağ diğer uçtan çekilerek buzun altına gerildi. (V) Her iki uçtaki delikler işaretlendi ve artık ihtiyaç kalmayan diğer delikler kapatıldı.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi kanıtlanabilirlik açısından diğerlerinden farklıdır?
A)III B)IV. C)V. D)VI. E)VII.
8. (I) Kestaneleri tülbentlere bağlayıp şekerlemesini yapan Rasim Usta kestane şekerinin mucididir. (II) Onun ölümünden sonra bugün Ulus Pastanesi adıyla hizmetine devam eden oğlu sürdürür geleneği. (III) Kendisinden rica ederseniz, elinde kalan birkaç eski pasta kutusunu memnuniyetle gösterir size. (IV) Buradan kestane şekerinin yanı sıra portakal şekerleme, karadut şurubu da alabilirsiniz. (V) Ama sakın ola Marşal tatlısından almayı unutmayın.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde “dikkat çekme, uyarma’ söz konusudur?
A)III B)IV. C)V. D)VI. E)VII.
9. (I) Kuş gözlemciliği profesyonel bir gözlemcilik alanı olabileceği gibi, boş zamanları değerlendirmek için yapılan bir hobi olarak da sürdürülebilir. (II) Kuş gözlemcisi, kuşları gözlemlemeyi kendine merak edinmiş kişilere denir. (III) Dünyanın pek çok yerinde kuş gözlemciliğine merak sarmış milyonlarca insan vardır. (IV) Mevsimine göre bir sulak alan, dümdüz bir bozkır, hatta bir şehrin tam ortası kuş gözlemcisinin seçtiği yer olabilir. (V) Kuş gözlemcileri çok gezdikleri için dünyanın çok değişik yerlerini görme imkânına sahip olabilirler.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde tanım yapılmıştır?
A)III B)IV. C)V. D)VI. E)VII.
10. İnsanın yaptığı her şeyin, doğanın, doğadakinin bir öykünmesi olduğu sayı doğrudur; ne var ki yazar değiştirir, olması gerektiği, gerekliliğine inandığı doğrultuda oluşturur, yeniler onu, yeniden yaratır.
Aşağıdakilerin hangisi anlamca bu cümleye en yakındır?
A) Yazar, ortaya koyduklarıyla ne kadar gerçeğe yaklaşabiliyorsa, eseri o derece başarılı olacaktır.
B) Bir yazarın doğaya öykünmesi kadar doğal ne olabilir, ancak yazar oradan aldıklarını kendinden bir şeyler katarak yeniden biçimlendirmelidir.
C) Doğa en güzel biçimiyle önündedir yazarın; o, bu güzelliklerde başkalarının göremediğini görebildiği ve onu eserinde anlatabildiği için yazardır.
D) Gerçeği anlatmanın bin bir türlü yolu vardır; bu yollardan en güzelini bulan kişi yazar adını almaya hak kazanmış demektir.
E) Her eserin özünde gerçek vardır, bir yazarı diğerinden farklı kılan şey bu gerçeği algılayış ve ortaya koyuş biçimidir.
11. Aşağıdaki dizelerin hangisinde bir yargı, gerekçesiyle birlikte verilmiştir?
A) Bütün sevgileri atıp içimden
Varlığımı yalnız ona verdim ben
B) İsterdim bu eski yerde seninle
Baş başa uyumak son uykumuzu
C) Kapımı birkaç gün için açık tut
Eşyam bakakalsın diye arkamdan
D) Merdivende ayak sesin
Rıhtım taşın da gölgen var
E) İkiz hayaletler gibi yürüdük
Puslu aydınlıkta o bahar günü
12. (I) Çağlar boyunca türküler, şiirsel metinler biçiminde sözlü yazın örnekleri olarak yaşamıştır. (II) Her kültürün günlük dil kadar sık kullandığı türkülerin sosyolojik boyutu yazınsal boyutundan daha önde görülmüştür. (III) İşlerini yaparken türkü söyleyen insanlar bireysel ya da grupsal gereksinimlerinden dolayı farklı türlerde şiir geliştirmişlerdir. (IV) Bu gereksinim sonucu ortaya çıkan türler Yunan kültürü etkisi altında gelişmiştir. (V) Bu bağlamda ilk gelişen türlerlink, epik ve dramatik şiirlerdir.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde şiir türlerinin oluşmasının nedeni açıklanmıştır?
A)III B)IV. C)V. D)VI. E)VII.
13. Çocuk önemlidir, dolayısıyla onun yaptığı şeyler de değerlidir.
Bu cümleden aşağıdakilerden hangisine varılabilir?
A) Yaptığı olumlu davranışların, çocuğun değerini artırdığına
B) Her çocuğun farklı yeteneklere sahip olduğuna
C) Çocukların yaptığı şeyleri değersiz görmemek gerektiğine
D) Bugünün çocuklarının, yarının büyükleri olduğuna
E) Çocukların, değerli olanla olmayanı ayırt edemediğine
14. (I) Şimdi size “Kitaptan nasıl yararlanırız?” diye bir soru sormama ne dersiniz? (II) Eminim bana onlarca madde sayabilirsiniz. (III) Ama, bir maddeyi mutlaka, eksik bırakırsınız. (IV) Şimdi yazacaklarımı okuyunca, o eksik maddenin ne olduğunu anlayacaksınız. (V) Böyle bir yararlanma biçimini kırk yıl düşünseniz bulamazsınız.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde koşula bağlılık söz konusudur?
A)III B)IV. C)V. D)VI. E)VII.
15. Kitap elbette bir maldır; ama edebiyat yapıtı, içerdiği yaratıcı özle mal olmanın ötesine geçer.
Bu cümleye göre edebiyat yapıtını diğer mallardan ayıran nitelik aşağıdakilerden hangisidir?
A)Estetik bir söyleyişe sahip olması
B) Yaratıcı bir öz içermesi
C) İlgi çekici bir konusunun olması
D) Evrensel bir bakış açısıyla ortaya konması
E) Biçimsel açıdan yetkin olması
16 (I) Bilinsin bilinmesin, kalıcı ve güzel sözler söyleyen her insan; insanlığa güzellikler sunan bir gönül elçisidir. (II) Bizim kültürümüzde de “Gönülden gönle yol vardır.” diye bilinir. (III) Bu bence çok doğrudur. (IV) Öyle olmasaydı, asırlar önce söylenmiş Yunus şiirleri günümüzde de aynı tazeliğini, aynı çarpıcılığını korumazdı. (V) Güzel bir sözün ruh dünyamızda çiçekler açtırdığını hangimiz bilmeyiz?
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde, sözü edilenler bir örnekle kanıtlanmıştır?
A)III B)IV. C)V. D)VI. E)VII.
17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazar sözlerine yorumunu da katmıştır?
A) Kitabı çok beğenmişler ki birkaç kez okuduklarını söylediler.
B) Bir şairin yaşamının anlatıldığı kitapta birkaç şiir de bulunuyor.
C) Yazar, kitabının önsözünde, anlattığı olayın yaşanmış olduğunu söylüyor.
D) Dört bölümden oluşan filmin her bölümü kırk beş dakika sürüyor.
E) Oyuncular, sergiledikleri oyunun sonunda, toplu halde seyirciyi selamladı.
CEVAP ANAHTARI:
1.E 2.E 3.E 4.E 5.C 6.D 7.A 8.E 9.B 10.B 11.C 12.C 13.C 14.D 15.B 16.E 17.A