CÜMLE ANLAMI
TEST - 2
1.Edebiyat, okuma zevki ile gelişir; okumayan bir ülkenin çocuklarının edebiyat derslerinden kalmaları da, bu dersten sıkıntı duymaları da doğal.
Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi anlatılmak istenmektedir?
A) Çocukların edebiyatı ve edebiyat derslerini sevmesi okuma zevkini elde etmeleriyle mümkündür.
B) Edebiyat dersleri okumayı sevdirmekten çok ondan uzaklaştırmak gibi bir işleve sahiptir.
C) Çocuklardaki okuma zevkinin gelişmesi onlara uygun ürünlerin verilmesine bağlıdır.
D) Liselerdeki edebiyat derslerinde çocukların hoşuna gidecek edebi metinler üzerinde durulmalıdır.
E) Okuma zevki gelişmemiş bir neslin başarılı edebiyatçılar yetiştirmeleri mümkün değildir.
2. (I) Bir yazarın kitabının aynı anda birkaç yayınevi tarafından basılması garip geliyor bana. (II) Yazar yaşarken bir yayınevine yayın hakkını verebilir. (III) Su durumda sadece o yayınevi o kitapları basar. (IV) Oysa bizde telif sorunu olmadığı için isteyen yayınevi istediği kitabı basıyor. (V) Batı’da, yazarın ölümünden yetmiş yıl geçmedikçe, aynı kitabı şu veya bu biçimde birden fazla yayınevi basamaz.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde koşula bağlılık söz konusudur?
A)I. B)II. C)III. D)IV. E)V.
3. (I) Fotoğraf, heyecanımızı belgeleyen bir araçtır. (II) İnsanlar heyecan duydukları, mutlu oldukları olayları belgeleyip saklamak isterler. (III) Bu yüzden hiçbir fotoğraf albümünde somurtan yüzler bulunmaz. (IV) Fotoğraf, anılarımıza açılan bir anahtardır. (V) Fotoğraf ile gezinin özdeşleşmiş olması bundandır. (VI) Gezi için hazırlanan bir çantada, en gerekli nesne bir fotoğraf makinesidir.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangileri, kendinden sonraki cümlenin gerekçesi durumundadır?
A)I ve II B) II. ve IV. C)III ve V D) V. ve VI. E) III. ve VI.
4. (I) Eğer bir köyde iseniz, bir köy kahvesi insanlarla tanışmak için en güzel mekandır. (II) Önce sizden habersiz, işlerine devam ediyormuş gibi görünürler. (III) Daha sonra içlerinden biri dayanamaz, bir laf atarak başlar söze. (IV) İlk soru genellikle Memleket neresi?’ dir. (V) Memleketiniz, muhakkak birinin askerlik yaptığı yere yakındır. (VI) Sonra ‘Falanca kişiyi tanıyor musun?” diye tanıdık olma, bir bağ kurma çabası gelir ardından.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde “görünenden farklı bir durum içinde bulunulduğu” belirtilmiştir?
A)I. B)II. C)III. D)IV. E)V.
5. (I) 2 Şubat günü Dünya Sulakalanlar Günü olarak üç yıldır tüm dünyada kutlanıyor. (II) Ülkemizde de Çevre Bakanlığı ve Doğal Hayatı Koruma Derneği ortaklaşa düzenledikleri etkinliklerle her yıl Sulakalanlar Gününü kutluyorlar. (III) Hedefleri her yıl 2 Şubat günü bir Ramsar alanında olmak, kutlamaları o alanın insanlarıyla birlikte yapabilmek. (IV) Geçen yıl bu yüzden Ulubat Gölü’ne yakınlığından dolayı Bursa’da yapıldı törenler. (V)Bu yıl da diğer bir Ramsar alanımız olan Göksu Deltası’na gidiliyor.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir amaçtan söz edilmiştir?
A)I. B)II. C)III. D)IV. E)V.
6. (I) Uzun süren bir yolculuktan sonra biraz dinlenmek ve bir şeyler atıştırmak için yol üzerindeki lokantalardan birine girdik. (II) Bu arada lokantayı işletenlere bu çevrede yazılı taşların olup olmadığını sordum. (III) Servisimizi yapan genç adam, yakınlardaki yayla evlerinin birinin kapısının önünde yıllar önce böyle bir taş gördüğünü söyledi. (IV) Hatta biz istersek bu taşların yerini gösterebileceğini de ekledi. (V) Bu kadar ortada olduğuna göre mutlaka birilerinin gördüğü ve okuduğu bir taştır diye düşündüm kendi kendime.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir çıkarımda bulunulmuştur?
A) I. B)II. C) III. D) IV. E) V.
7. (I) Bölge tarihiyle ilgili son derece önemli açıklamalarda bulunan yazıt MS 2. - 3. yüzyıla ait. (II) Yazıt bölgedeki iki önemli kent arasında yapılan dostluk ve kardeşlik anlaşması. (III) Latmos ve Pidasa kentlerinin dini törenlerinden mal mülk edinmeye, kız alıp vermeye dair konular ayrıntılarıyla yer alıyordu yazıtta. (IV) Bu açıklamalar antik Kana bölgesinin tarihine yeni bir ışık tutmakta. (V) İlk üç satırı ve son satırlarının kırık olmasına rağmen yazıt son derece iyi durumdaydı.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde sözü edilen yazıtın içeriğiyle ilgili bilgi verilmemiştir?
A)I. B)II. C)III. D)IV. E)V.
8. (I) Gelmiş geçmiş uygarlıklara ait eski yazıların çözümlenmesi sanki akıl sır ermez gibi görünür. (II) Yazanı da yazanın ulusu da binlerce yıl önce kaybolmuş çivi yazılan ve hiyeroglif yazılar nasıl ve kimler tarafından okunabilmiştir? (III) Bu sorunun cevabı hep merak edilmiştir. (IV) Yaklaşık iki yüzyıllık geçmişi olan ölü dillerin araştırılmasında bilim adamları yıllar süren çalışmalarla bugünkü sonuçlara varabilmişlerdir. (V) Eldeki metinde birden fazla yazı kullanılması ve bunlardan birinin bilinen cinsten olması en kolay çözümleme yolu- dur. (VI) Mısır hiyeroglifleri böyle bir yöntemle çözülebilmiştir.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi kendinden önceki yargıyı örneklendirmektedir?
A) II. B) III C) IV. D) V. E) VI.
9. (I) Dillerde eski zamanlara doğru gidildiğinde diller arası uyumun arttığı görülür. (II) Dillerdeki değişmeler, örneğin sesler ve ekler, gramer dediğimiz belli kurallara göre düzenlenmiştir. (III) Buradan yola çıkılarak yeterince karşılaştırma malzemesine dayandırıldığı takdirde bir dilin çözümü gerçekleşebilir. (IV) Bu yöntemle en iyi çözüme ulaşılan dil Hititçe olmuştur. (V) Bugün bu dille yazılmış metinlerde okunamayan sözcük yok gibidir.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde koşula bağlılık söz konusudur?
A)I. B)II. C)III. D)IV. E)V.
10. (I) Çıldır Gölü çevresinde yaşayan ve balıkçılıkla uğraşan köylüler bu kış buz kalınlığının yetersizliğinden yakınıyor. (II) Göl bu yıl da donmasına donmuş. (III) Ama güneyden esen lodos buz tabakası üzerinde yer yer erimelere neden olmuş. (IV) Balıkçılar geçim kaynaklarına ulaşmak için kazma kürekle buzu deliyorlar. M Buzun incelen yerlerine düşmemek için son derece dikkatli olmak zorunda olduklarını da biliyorlar.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinden sözü edilen durumun önceden de gerçekleştiği anlaşılmaktadır?
A)I. B)II. C)III. D)IV. E)V.
11. (I) Ötedeki köyün ışıkları elmas bir broş kadar albenili ışıldıyor. (II) Bu gece sadece yıldızları seyredebilir, yıldızlan yazabilirim. (III) Bu sıralar nedense eskisinden daha farklı parıltıları. (IV) Belki ufkun diğer gecelerden geniş, karanlığın daha yoğun olmasından... (V) Herhalde şu üç mum olmasa yıldızların ışığında ak kâğıda yazı yazabileceğim.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangilerinde karşılaştırma yapılmamıştır?
A)I ve II B)II ve IV C)III ve IV D)II ve V E)I ve III
12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde somutlamaya başvurulmuştur?
A) Kurt tahtayı nasıl kemirirse bende de öyle bitmeyen, zamanı kemiren bir çaba var.
B) Boş durmayı sevmem ben, mutlaka elimde bir iş olmalı.
C) Düşünmek ayrı, düşündüklerini etkili bir biçimde kağıda dökmek ayrı bir şeydir.
D) Karanlık ve ıssız bir sokakta yürürken hep arkamdan birisi geliyormuş gibi bir hisse kapılıyorum.
E) Çocukken gerçeği söylemekten çekinmeyen biri büyüyünce neden bundan çekinir?
13. Hani mitolojide geçer; nergis suda aksini görmüş de kendine hayran olmuş. “Benden güzel yok.” demiş; o misal. Adam yazlığını, kışlığını seyahatlerini, giydiğini, yediğini, anlata anlata bitiremiyor. Arabayı yenilemiş, jeep’lemiş... Evin havuzunu bu yıl tamamlamışlar... Bodrum’daki ev de bitmek üzereymiş. Daha otuz ikisinde ya var ya yok. Çağın kahramanlığı, büyük adamlığı böyle oluyor. Ayağında şort, elinde cep telefonu, altında jeep... Daha ne olsun?
Bu parçada yazarın anlattığı kişiler aşağıdaki atasözlerinden hangisiyle nitelendirilebilir?
A) Abdal ata binince bey oldum sanır.
B) Cebi delik yordamından geçilmez.
C) Kuzguna yavrusu Anka görünür.
D) Sultanahmet’te dilenir, Ayasofya’da sadaka verir.
E) Yumurtlayan tavuk bağırgan olur.
14. (1) Çok sıkı bir disiplinle yetiştirildim. (II) Biraz asi oluşum, bu ağır disiplinli yetişme tarzından. (III) Ben bir torun olarak bu ailenin saygın ortamına dikkat etmeliyim. (IV) Oysa benim yapı itibarıyla şakacı, çocuksu bir tipim var. (V) Ama bütün bunlara bir müddet ket vurmalıyım.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde neden - sonuç ilgisi söz konusudur?
A)I. B)II. C)III. D)IV. E)V.
15. (I) İngiliz filozof Francis Bacon, “Denemeler”inde: “Alçak gönüllülük bile birer ustalıklı gösterişten başka bir şey değildir.” diyor. (II) Tabii bu Bacon’ın görüşü, aslında bizim ahlak anlayışımız, görgülerimiz, alçakgönüllülüğün yanındadır. (III) Bu çağa biraz ters düşse de biz alçakgönüllülüğü en iyi erdem sayarız. (IV) Hafta bu nitelikten yoksun insanları kötü ahlaklı olmakla, kendini beğenmiş olmakla bir tutarız. (V) Ne var ki, Bacon’ın sözünü de bütün bütün yabana atmayalım. (VI) İçine riya, ikiyüzlülük, yaranma ve pohpohlama karışmış bir alçak gönüllülüğü de takdirle karşılamak olmazlardan biri. (VII) Alçak gönüllülük eğer birilerinin ilgisini çekme kisvesine bürünmüşse o zaman düpedüz riyaya dönüşür.
Yazar bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisiyle birlikte Bacon’ın görüşlerini desteklemeye başlamıştır?
A)III. B)IV. C)V. D)VI. E)VII.
16. (I) Sabancı müzesinin ilk adımının ne zaman atıldığını biliyor musunuz? (II) Yaz aylarında İstanbul’a gelip giden Hacı Ömer Sabancı, bu kente yerleşmenin ilk adımını atar: (III) 1951’de, daha sonra yıllarca oturduğu köşkü, sahibi İttet Hanım’dan üç yüz bin liraya satın alır. (IV) O yıllarda Hacı Ömer’in sermayesi beş milyon lira civarındadır. (V) Hacı Ömer, köşkle beraber aldığı bazı eski eşyaları bir müzeye dönüştürmek ister ve şimdiki müzenin temelini atar. (VI) Hacı Ömer’in antika merakı sayesinde müze gittikçe zenginleşir.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde birinci cümledeki soruya cevap verilmiştir?
A)II. B)III. C)IV. D)V. E)VI.
17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazar sözlerine yorumunu katmamıştır?
A)Çok sürükleyici bir roman okuyorum.
B)Kitabın kapağında ne anlama geldiği belli olmayan bir resim vardı.
C) Yazar, geçirdiği acı günleri duygulu bir dille aktarmış.
D) Kitabın her bölümünün başına bir iki resim konmuş.
E) Polisiye romanlar kadar heyecan verici roman türü yok bence.
18. Medya isterse istediği anda, kamuoyu oluşturabiliyor. Bunun geçmişte de birçok örneğini gördük günümüzde de görüyoruz. Demek ki medya istese, toplumu birçok konuda iyi yönlere de kanalize edebilir kötü yönlere de. Öyleyse toplumun yozlaştırılmasında veya düzeltilmesinde medyanın rolü çok çok önemli.
Bu parçada medyayla ilgili aşağıdakilerin hangisi vurgulanmaktadır?
A) Toplumu yönlendirmekteki gücü
B) Tarihi gelişimi
C) İnandırıcılığını yitirmesi
D) Kamuoyunun baskısı altında olması
E) Kişisel çıkarlara alet edilmemesi gerektiği
CEVAP ANAHTARI:
1.A 2.D 3.C 4.B 5.C 6.E 7.E 8.E 9.C 10.B 11.D 12.A 13.A 14.B 15.C 16.D 17.D 18.A