ÖZEL MEKTUP NASIL YAZILMALI?
MEKTUP
Mektup, insanlar arasında haberleşmeyi sağlayan en önemli araçtır. İnsanoğlu, dünya tarihinin başlangıcından günümüze kadar haberleşmek için çeşitli yollara başvurmuştur. Bunlar içerisinde en fazla işlerliği olan mektuptur.
Mektup, birbirinden uzakta bulunan kişilerin duygu, düşünce, istek, direk ve olayları duyurmada başvurdukları bir haberleşme aracıdır. Mektubun, dili üslûbu, biçimi ve konusu, yazılan yerle ilgi derecesine göre değişir.
MEKTUP ÇEŞİTLERİ:
Mektuplar, yazıldığı yere, konusuna, amacına ve anlatımına göre üç çeşide ayrılır:
1.ÖZEL MEKTUP
a. Edebi Niteliği Olmayan özel Mektup
b. Edebi Nitelik Taşıyan Özel Mektup
c. Telgraf
d. Davetiye
e. Tebrik
2.RESMİ MEKTUPLAR
a. Resmi kuruluşların ve tüzel kişilik taşıyan kuruluşların birbirlerine yazdığı mektuplar
b. Dilekçe
3.İŞ MEKTUPLARI
a. İlanlar
b. -Ticaret Mektupları
1. ÖZEL MEKTUPLAR:
Birbirine yakın akraba, hısım, eş, dost, arkadaş ve tanıdıklar arasında yazılan mektuplara, özel mektup denir. Özel mektuplarda bir duygu, bir düşünce, bir istek, bir olay veya bunlardan birkaçı anlatılır, özel mektuplarda yazılan konular, gizlidir ve Anayasa’nın güvencesi altındadır. Anayasa, haberleşme hürriyetini, kişi hak ve hürriyetlerinin ayrılmaz bir parçası saymıştır.
Bazı yazarlar, özellikle sanatçıların birbirlerine çeşitli konulardaki görüşlerini belirtmek amacıyla yazdıkları mektupları, edebî mektup adı ile ayrı bir tür kabul ederlerse de, bu tür mektupları da, özel mektuplar arasında saymak, daha doğru olur. Ayrıca telgraf, davetiye, tebrik gibi haberleşme araçları da, kişiler arasında çeşitli duygu, düşünce ve olayların duyurulmasını amaçladığı için, özel mektup sayılmalıdır.
Mektup, temiz ve düzgün bir kâğıda, daktilo veya dolmakalemle, okunaklı elyazısı ile yazılır. Renkli ve süslü kâğıtlara mektup yazmak doğru değildir. Mektup yazarken siyah veya koyu mavi mürekkep kullanılmalıdır.
Özel mektup yazarken şu noktalara dikkat etmelidir:
TARİH VE YER: Kâğıdın sağ üst köşesine mektubun yazıldığı yer ye tarih yazılır, örnek: (Manisa, 6.V.1931) gibi.
HİTAP BAŞLIĞI: Sol üst köşeye tarih ve yerin hizasından biraz sola doğru yazılır. Yazılan kişi ile samimiyete göre seçilir ve satırbaşı yapılarak yazılır. Örnek: (Canım Anneciğim, Sevgili Kardeşim, Aziz Dostum, Değerli Büyüğüm, Saygıdeğer Öğretmenim) gibi. Hitap başlığından sonra virgül getirilir. Hitap başlığındaki her kelimenin ilk Harfi büyük yazılır.
MEKTUP METNİ: Mektubun yazılış nedeni, bu bölümde belirtilir. Bütün kompozisyonlarda olduğu gibi, mektupta da, giriş, gelişme ve sonuç olmak üzere üç bölüm bulunur.
Giriş bölümünde; mektubun yazılış nedeni, birkaç cümle halinde ortaya konulur. Mektup alamamadan doğan merak, mektubun cevabının geciktirilmesinden doğan üzüntü, alınan mektuba cevap oluşturduğu bu bölümde belirtir. Genellikle bir paragraftan meydana gelen bu bölüme, satırbaşı yapılarak başlanır.
Gelişme bölümünde; mektubun konusu, bütün ayrıntılarıyla ortaya konulur. Bu bölümde birden fazla konudan söz edilir. Anlatılanların birbirine karışmaması, konuların rahatlıkla anlaşılması için, her konu ve ayrıntı, ayrı paragraf halinde yazılır.
Sonuç bölümünde; mektup yazılan kişinin hatırı ve durumu sorulur, kendi durumundan söz edilir, iyi dilekler, sevgi ve saygı duyguları belirtilir. Dilek ve duyguların belirtilmesinde aşırılığa kaçmamalıdır.
AD VE SOYADI-İMZA: Kâğıdın sağ alt köşesine ad ve soyadı yazılır ve bunların altı imza edilir.
ADRES: Eğer mektup yazdığımız kişi, adresimizi' bilmiyorsa veya adresimiz değişmişse, kâğıdın sol alt köşesine açık adres yazılır.
ANLATIM: Özel mektupların anlatımı, yazılan kişi ile aradaki yakınlığa göre değişir. Aradaki yakınlık derecesi arttıkça, daha İçten bir anlatım, yakınlık derecesi azaldıkça, daha ciddî bir anlatım kullanılır. Genel olarak özel mektupların anlatımında; kısa cümleler kullanılmasına, konu dışına çıkılmamasına, süslü söyleyişlere ve gereksiz ayrıntılara yer verilmemesine, anlatılanların gerçek biçimde yansıtılmasına dikkat etmelidir. -
ZARFA ADRES YAZILMASI: Mektup, yazıldıktan sonra, postaya verilmek üzere, temiz bir zarfa konur. Zarfın sol üst köşesine, gönderen kendi açık adresini, ortasına da gönderdiği kişinin açık adresini yazar Kendi adresini yazmasının nedeni, alıcısının bulunmaması halinde mektubun geri gelmesini sağlamak içindir. Herhangi bir yanlışlığa yol açmamak İçin adres, ya daktilo ile ya da dolmakalemle düzgün, okunaklı bir biçimde yazılmalıdır.
Mektubun gönderilebilmesi için postaneden alınacak pul, zarfın sağ üst köşesine yapıştırılır.
Mektupta, kâğıt ve yazı düzeninin de önemli bir yeri vardır. Mektupta ilk dikkati çeken, kâğıdın düzeni ve güzelliğidir. Eğer mektup düzgün bir yazı ile temiz ve düzenli bir şekilde temiz bir kâğıda yazılmışsa, karşı tarafın üzerinde ilk anda kendisinin ciddiye alındığı, kendisine önem ve değer verildiği izlenimini bırakır. Bu arada mektubu okuyanda, mektubu yazan kişinin kişiliği hakkında da olumlu duygular belirir.
