Kullanıcı Oyu: 5 / 5

Yıldız etkinYıldız etkinYıldız etkinYıldız etkinYıldız etkin
 

MİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİNDE ROMAN ve ROMANCILAR

MİLLÎ EDEBİYAT DÖNEMİ TÜRK ROMANININ GENEL ÖZELLİKLERİ

•    Bu dönem romanı hikâyede olduğu gibi sosyal konulara eğilmiş ve vatan, millet, Anadolu, bağımsızlık... gibi millî konularda eserler verilmiş, böylece “memleket edebiyatı” çığırı açılmış, “Halka doğru” ilkesiyle hareket edilmiştir,
•    Millî Edebiyat romanlarında sanatçılar özellikle gözleme önem vermişler ve eserlerinde gözlemlerini kullanmışlardır.
•    Dil, hikâyede olduğu gibi sade ve konuşma diline yakındır. Konuşma dili yazı diline aktarılmıştır. Cümleler, Türkçenin yapısına uygun ve kısa cümlelerdir. İstanbul Türkçesi kullanılmıştır,
•    Sanatçılar eserlerinde İstanbul dışına da açılmış, özellikle Anadolu hakkında birçok eser yazmışlardır,
•    Teknik yönden başarılı roman ve hikâyeler yazılmıştır,
•    Bu dönemin önemli romancıları, Halide Edip Adıvar, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Refik Halit Karay ve Reşat Nuri Güntekin’dir.
“Ateşten Gömlek” anı-roman özelliği gösterir. Eser, romanın kahramanı Peyami’nin Cebeci Hastanesinde kaldığı dönemde yazdığı hatıralarından oluşur. Romanın sonuna eklenen bir nottan anlaşıldığına göre kafasından kurşun çıkarılırken ameliyat sırasında Peyami ölmüştür. Yedek asteğmen Peyami'nin kâğıtları incelenmiştir. Ne İhsan adında bir alay komutanı ne de Ayşe adında bir hemşire bulunmuştur. Peyami’nin akrabası da bulunmamıştır. Bu nedenle doktorlar Peyami'nin hatıra defterindeki olayların kafasına kurşun girmesinden ileri gelen hayaller olduğuna karar verirler.

Milli Edebiyat Döneminin En Önemli Roman Yazarlarıdır

  • —  HALİDE EDİP ADIVARF
  • —  REFİK HALİT KARAY
  • —  REŞAT NURİ GÜNTEKİN
  • —  YAKUP KADRİ KARAOSMANOĞLU

 

 

 

Cumhuriyet döneminde de roman yazmaya devam eden bu dört romancının eserlerinde milli edebiyat döneminin özellikleri belirgin bir şekilde karşımıza çıkar. Bu yazarların eserlerinde hareketle milli edebiyat dönemi romanına bakacak olursak,

HALİDE EDİP ADIVAR

Milli edebiyat döneminde kişiliği Atatürk’e yakınlığı, kültürü, Doğu-Batı kültürleri karşısında takınılması gereken tavırları araştırması ile dikkat çeken önemli bir romancıdır. İlk romanlarında aşk konusunu ve kadın psikolojisini işleyen Halide Edip, daha sonra Türkçülük, milliyetçilik ve memleketçilik konularına yönelir. Bu romanlar içinde özellikle “Handan ve Ateşten Gömlek” sağlam kurgularıyla dikkat çeker. Eleştirmenler tarafından en başarılı eseri sayılan ve otobiyografik özellik taşıyan “HANDAN” kadın psikolojisini ayrıntılarıyla ve değişimleriyle yansıtır. Türk edebiyatında mektup tarzında yazılan ilk romandır aynı zamanda. Hatıra tekniği ile yazılan Ateşten Gömlek Türk edebiyatında Kurtuluş Savaşı’nın işleyen ilk romandır. Halide Edip, 1926 yılında yayınladığı “Vurun Kahpeye” adlı romanında da Kurtuluş Savaşı’nı ele alır.

YAKUP KADRİ KARASOMANOĞLU

Dönemin diğer önemli romancılarında biridir. Yazı hayatına Fecr-i Ati döneminde başlamış Milli Edebiyat Döneminde olduğu kadar Cumhuriyet Döneminde de önemli eserlere imza atmıştır. O, romanlarında Tanzimat’tan Cumhuriyet dönemine kadar nesillerin yaşadığı sosyal problem ve krizleri ayrıca nesiller arası çatışmaları anlatır. Kiralık Konak ve Nur Baba Milli Edebiyat döneminde yayınlanmıştır. Nur Baba da tekkelerin özellikle de Bektaşi Tekkesinin yozlaşmasıyla ortaya çıkan toplumsal yıkımlar üzerinde durur Yazar, en başarılı romanlarından birisi kabul edilen KİRALIK KONAK’ da nesiller arası çatışmayı ele almıştır. Roman Tanzimat’tan başlayıp II. Abdülhamit ve II. Meşrutiyet yıllarını kapsayan üç ayrı kuşağın hayatını anlatır. Gerçekçi bir eserdir. Edebiyatımızın önemli temalarından biri olan yanlış Batılılaşma bu romanda başarılı bir şekilde işlenmiştir. Eserdeki hâkim bakış açısı ise konak çevrelerinde geleneksel yaşam biçimini sürdürecek nitelikte bir neslin yetişememesidir. Kiralık Konak farklı devirleri temsil eden Naim Efendi ile torunu Seniha arasındaki çatışma üzerine kurulmuştur.

Diğer eserleri

—  Roman: Nur Baba, Erenlerin Bağından, Sodom ve Gomore, Hüküm Gecesi Yaban, Ankara, Bir Sürgün, Panorma, Hep O Şarkı.

—  Hikâye: Bir Serencam, Millî Savaş Hikâyeleri, Rahmet.

—  Anı: Gençlik ve Edebiyat Hatıraları, Zoraki Diplomat, Ana­mın Kitabı, Vatan Yolunda, Politikada 45 Yıl.

—  Makale: Kadınlarımız, Seçme Yazılar, İzmir'den Bursa'ya (Halide Edip, Falih Rıfkı Atay ve Mehmet Asım Us ile birlikte), Kadınlık ve Ergenekon, Alp Dağları'ndan ve Miss Chalfrin'in Albümünden

—  Monografi: Atatürk, Ahmet Haşim.

—  Şiir: Erenlerin Bağından, Okun Ucundan.

—  Oyun: Nirvana.

 

REFİK HALİT KARAY

Yazar bu dönemde sadece “İSTANBUL’UN İÇ YÜZÜ” adlı romanını yayınlamıştır. 1920 yayınlanmıştır. Pek çok eleştirmen tarafından çok başarılı bir eser olarak tanımlanmıştır. Yazar İttihat ve Terakki’nin iktidara gelişinden I.Dünya Savaşı sonuna kadar İstanbul’u başarılı bir şekilde anlatmıştır. Sıcak, zevkli, çekici bir dili olan Refik Halit Karay, Yezidin Kızı, Çete, Sürgün, Nilgün, Bugünün Saraylısı, Anahtar gibi Türkçenin önemli romanlarını Cumhuriyet döneminde yazmıştır.

 

REŞAT NURİ GÜNTEKİN

 Milli Edebiyat döneminin olduğu kadar Cumhuriyet döneminin de önemli yazarlarındandır. Anadolu insanın tabiliğini, hayatını, konuşmalarını süsten uzak bir şekilde olduğu gibi eserlerinde yansıtır. Reşat Nuri’nin iyimser bir kişiliği vardır. Romanlarında insan sevgisine genişçe bir yer verir. Milli Eğitim Müfettişi iken gördüklerini, duyduklarını kendine özgü tipleri, gelenekleri, toplumsal sorunları romanlarında ustaca bir gözlemle anlatır. Milli Edebiyat döneminde iki roman yayımlar: GİZLİ EL ve ÇALIKUŞU

GİZLİ EL: Olay örgüsü sade bir romandır. Seniha ve Şeref adlı iki genç arasındaki gizli aşkı eler alır. “Dersaadet” gazetesinde yayımlandıktan üç yıl sonra kitap olarak basılır. Yazarın pekçok romanında olduğu gibi bu romanında da geniş mekân Anadolu’dur.

ÇALIKUŞU: Şüphesiz ki yazarın en önemli romanıdır. Bu dönemde yayınlanan roman edebiyatımızın en başarılı romanlarından biri kabul edilir.

ÖZET: Reşat Nuri Güntekin'in en tanınmış romanlarından biri olan "Çalıkuşu", roman kahramanı Feride'nin hatıra defteridir. Feride, küçük yaşta annesini ve babasını kaybeder. Erenköyü'ndeki teyzesi, onun yatılı bir okulda eğitim almasını sağlar.  Yaz tatillerini teyzesinin Kozyatağı'ndaki evinde geçirir. Teyzesinin oğlu Kamuran'la birbirlerini severler ve iki genç nişanlanır. Kamuran'ın başka bir kadınla ilişkisinin olduğunu, düğün günü kendisine verilen bir mektuptan öğrenen Feride, her şeyi yüzüstü bırakıp İstanbul'dan ayrılır. Anadolu'da Zeyniler, Bursa, Çanakkale, İzmir, Kuşadası gibi köy, kasaba ve şehirlerde dolaşır. Güzelliği her yerde başına dert olur; her gittiği yerde kendisine evlenme teklif eden bir erkek çıkar. Zeyniler köyünde tanıştığı Doktor Hayrullah Beyle kâğıt üzerinde evlenir. Fakat aralarındaki ilişki bir baba-kız ilişkisidir. Feride, öğretmenliğe başlayınca bir günlük tutmuş ve yaşadığı maceralı yaşamı bu günlükte anlatmıştır. Hayrullah Bey bir gün Feride'nin bu günlüğünü bulup okur. Hastalanınca Feride'ye, içinde onun günlüğünün bulunduğu bir zarf uzatır ve bu zarfı Kamuran'a vermesini söyler. Hayrullah Bey, Kamuran'a yazdığı mektupta olan biteni anlatıp Feride'yi bırakmamasını öğütler. Kısa süre sonra da Feride ve Kamuran evlenirler.

 Eserleri:

—  Roman: Çalıkuşu, Dudaktan Kalbe, Akşam Güneşi, Bir Kadın Düşmanı, Gizli El, Damga, Yeşil Gece, Acımak, Yaprak Dökümü, Kızılcık Dalları, Gökyüzü, Kavak Yelleri, Son Sığınak, Kan Davası, Eski Hastalık, Ateş Gecesi, Değirmen, Miskinler Tekkesi, Harabelerin Çiçeği.

—  Öykü: Tanrı Misafiri, Sönmüş Yıldızlar, Gençlik ve Güzellik, Roçild Bey, Eski Ahbap, Olağan İşler, Leyla ile Mecnun.

—  Oyun: Balıkesir Muhasebecisi, Hançer, Eski Rüya, Ümidin Güneşi, Gazeteci Düşmanı-Şemsiye Hırsızı-İhtiyar Serseri (Üç oyun bir arada), Taş Parçası, Felaket Karşısında-Gözdağı-Eski Borç (Üç oyun bir arada), İstiklal, Vergi Hırsızı, Bir Yağmur Gecesi, Tanrıdağı Ziyafeti, Yaprak Dökümü, Hülleci, Bir Köy Hocası, Babür Şah'ın Seccadesi, Bir Kır Eğlencesi, Ümit Mektebinde

—  Gezi: Anadolu Notları.

  İLGİLİ İÇERİK

11.SINIF MİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİ HİKAYE VE ROMAN

11.SINIF MİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİ ÖĞRETİCİ METİNLER SUNUSU

MİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİNDE HİKÂYE 2

MİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİ ROMANCILARI

MİLLİ EDEBİYAT YAZAR ESER TABLOSU

MİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİ HİKAYECİLERİ

SON EKLENENLER

Üye Girişi