Kullanıcı Oyu: 1 / 5

Yıldız etkinYıldız etkin değilYıldız etkin değilYıldız etkin değilYıldız etkin değil
 

MUAMMA

Divan şiirinde, başta Esma-ül Hüsna (Allah’ın doksan dokuz güzel ismi) olmak üzere konusu insan ismi olan manzum bilmeceler. Kelime "gizli, örtülü, anlaşılması güç veya işaret remiz yoluyla söylenmiş söz" anlamlarına gelir. Muammalar lügazlardan farklıdır. Muammalar Allah’ın isimlerinden biri veya insan ismi için düzenlenirken lügazlar her şey hakkında düzenlenirler. Yalnız muammaların bazen lügaz, hatta âşık edebiyatında bir çeşit bilmece (âşkı -muamma) karşılığı olarak da kullanıldığı görülür. Muamma alanında en çok eser veren şairimiz Emri (Edirneli Emrullah Çelebi) olmuştur. Muammanın düzenlenmesinde ebced hesabı kullanılır. Burada sorulan bir isimdir. Muamma söyleyenlere: muamma-guy, muammayı çözene ise: muamma-küşa denir. Genellikkle çözüm ikinci mısradadır. Arap edebiyatından İran edebiyatına onlardan da Türk edebiyatına geçmiştir. Türk edebiyatında Ahmedî ilk muamma yazan kişidir. Muamma söyleyen diğer şahsiyetler: Mu'in, Emri, Sürur

Bir katre mâ düşünce gülün kalb-i pâkina

İsmim çıkar hemân varak-ı tâb-nâkine

                                                 (N. Kemal)

Eski harflerde “gül” گل bu iki harfin arasına (kalb-i pâkine) “ma” getirilince “Kemal” olur.

 

Bende yok sabr ü sükûn, sende vefadan zerre;

 “İki yoktan ne çıkar” fikr edelim bir keren                                                                

 Olumsuzluk ekleri: “Nâ” ve “bî”  olduğuna göre Cevap: “N + BΔ dir. Bu beyit muammaya güzel bir örnektir.)

 

“Sefinenin başı girerse limana

O memduhun ismi çıkar meydana”

Arapça “sin”  Arapça “liman kelimesinin başına eklenirse “Süleyman” olur

 

MUAMMA ATIŞMASI ÖRNEĞİ:

AŞIK SALTANÎ

Dinle sözümü Hilmi Şahballı
İlk defa cennete giden kim idi
Yeryüzünde insan nesli yok iken
Evlenip ilk yuva kuran kim idi


HİLMİ ŞAHBALLI

Dinledim de sözünü ey Saltani
Ademdi cennete giren evveli
Ruhu sonra girdi vücuda balçık
Evlenip ilk yuva kuran evveli


Halk Edebiyatında Muamma Örnekleri:

AŞIK FEYMANÎ

Acayip bir nesne gördüm
Elde değmez başta değer
Senden bir muamma sordum
Dolu değmez başta değer ( Leb – değmez )


AŞIK HACI

Öyle bir nesne var ki çektikçe kısalır
Bunun çeken insanın ömrü biraz azalır ( Sigara )

EDEBİ SANATLAR 1 - KONU ANLATIM VİDEOSU ( Youtube Kanalımız için TIKLAYINIZ )

EDEBİ SANATLAR 2 - KONU ANLATIM VİDEOSU ( Youtube Kanalımız için TIKLAYINIZ )

SON EKLENENLER

Üye Girişi