TANZİMAT EDEBİYATI ÖĞRETİCİ METİN ÖRNEKLERİ - MEKTUP ÖRNEĞİ

BEŞİR FUAT BEYEFENDİYE

Efendim!

Bir zamandan beri gittikçe tevesül etmekte olduğu çeşm-i iftihar ile görülmekte olan matbûât-ı Osmaniyye âlemine bir başka ârâyiş vermeğe başlayan âsâr-ı kalemiyyenizden bu kerre neşrolunan “Victor Hugo" unvanlı iki cilt bilhassa celb-i nazar-ı dikkat etmiştir.

Bu eserin umum tarafından öyle ehemmiyetle telâkki olunması zann-ı âcizâneme göre şu günlerde gazetelerimizde edebiyat-ı Osmaniyyeye dair yine birçok lakırdılar dermiyan edilmete olmasına ve bu lakırdıların kısm-ı küllisi yaveden ibaret bulunmasına mebnî maksadları erbâb-ı dikkate göre velî bulunan birtakım adamların neşriyatından artık usanan halkça edebiyata dair birkaç doğru söz işitmek için bir iştiyâk-ı tabîî hâsıl olmasına zamimeten “Victor Hugo” gibi on dokuzuncu asrın eşher-i e’zâmı olan bir adamın tercüme-i hâline temamıyle vukuf herkesçe bir emel-i mahsus hükmüne girmiş bulunmasından ileri geliyor.

Şu cildlerin neşrinde isâbet buyurdunuz. Bunlarda ale’l-umûm edebiyata, ale’l-husus o zâta dair ma’lûmât-ı müfide veriyorsunuz.

Teceddüd sayesinde şimdi gerek edebiyatı ve gerek öyle büyük zevâtı nazar-ı ehemmiyetten sâkıt- itibâr edecek kadar gaflet-zede hiçbir gencimiz bulunmadığından bu kitabınızın erbâb-ı şebâb arasında fevkalâde rağbet-yâb olacağı vâreste-i irtiyâbdır.

…

Muvaffâkiyetinizi tebrik ile beraber hisse-i âcizâneme düşen şükrânı, hâlisâne ifâya müsâreat eylerim.

(Muallim Naci)

Günümüz Türkçesiyle

Efendim,

Bir zamandan beri git gide başvurduğum, övünç kaynağı olan Osmanlı’ya ait kitaplar dünyasına bir başka güzellik vermeye başlayan eserlerinizden bu defa yayımlanan Victor Hugo isimli iki cilt kitap, dikkat çekicidir.

Bu eserin toplum tarafından öyle önem verilerek anlaşılması acizane düşünceme göre şu günlerde gazetelerimizde Osmanlı edebiyatına dair birçok sözler ortaya konmasına ve bu sözlerin büyük bir çoğunluğu saçma sapan olmasından dolayı amaçları dikkate değer olmakla birlikte birtakım adamların yayınladıklarından artık usanan halkça edebiyata dair birkaç doğru söz işitmek için tabii bir istek olmasının yanında Victor Hugo gibi 19. yüzyılın büyük şöhreti olan bir adamın biyografisini bütün ayrıntılarıyla tercüme etmek özel bir isteğe dayanıyor.

Şu cildlerin yayınlamanız çok iyi oldu. Bunlarda genellikle edebiyata, özelikle o zata dair faydalı bilgileri veriyorsunuz.

Yenilik sayesinde şimdi gerek edebiyatı ve gerek öyle büyük kişilerin değerini düşürecek kadar gaflet edecek hiçbir gencimiz olmadığı için bu kitabınızın genç nesil arasında büyük bir rağbet göreceği şüphe götürmez bir gerçektir.

Başarılarınızı tebrik etmekle birlikte acizane kendi payıma düşen şükranlarımı, halisane duygularla hemen belirtmek isterim.

Bu edebî metin, Muallim Naci’nin Beşir Fuat’a yazdığı bir mektuptan alınmıştır. Metinde Muallim Naci, Beşir Fuat’ın Victor Hugo’dan yaptığı şiir çevirileriyle ilgili görüşlerini, beğenilerini dile getirmiştir. Mektubun hem içeriği edebiyatla ilgilidir hem de ya- 5 zanlar edebiyatçıdır. Bu yönüyle mektup, edebî mektup türüne girmektedir.