4. Gezi Yazısı
Kişiler, gezip gördüğü yerlerin doğal ve tarihi güzelliklerini, yaşam tarzını, gelenek ve göreneklerini, o yerlerle ilgili izlenimlerini gezi yazısında aktarır. Gezi yazısı, Türk edebiyatında “seyahatname” adıyla eskiden beri varlığını sürdürmüştür. Ancak asıl gezi yazarları Avrupa’ya açılma döneminde görülmeye başlanmış, gidilen Avrupa şehirleriyle ilgili yazılar yazılmıştır. Tanzimat döneminde ise Batı edebiyatının da etkisiyle sanatçıların başvurduğu bir yazı türü olmuştur. Tanzimat sanatçıları, gerek görevleri gereği, gerekse başka nedenlerden dolayı yaptıkları seyahatleri gezi yazılarında aktarmışlardır. Bu dönemde Ahmet Mithat Efendi’nin Avrupa gezisini anlattığı “Avrupa’da Bir Cevelan”, Beykoz’dan İzmit’e kadar yapılan bir av gezisini anlattığı “Sayyadane Bir Cevelan” eserleri önemlidir. Ziya Paşa ve Namık Kemal de gezi yazısı türünde kalem oynatmıştır.
